Təmizləyici sözü, əşyaların, səthlərin və ya mühitin təmizliyini təmin etmək üçün istifadə olunan vasitə, cihaz, qurğu və ya maddəni ifadə edir. Lüğətlərdə qeyd olunan "bir şeyi təmizləmək üçün cihaz, qurğu və ya maddə" tərifi, sözün əsas mənasını əks etdirir, lakin onun geniş tətbiq sahəsini tam əhatə etmir.
Etimoloji baxımdan "təmizləyici" sözü, "təmiz" felindən törəmişdir və "-yici" əlavəsi ilə feildən isim düzəldən şəkilçi vasitəsi ilə formalaşmışdır. "Təmiz" sözü, öz növbəsində, köhnə türk dillərindən gəlmiş və "sağlam", "pak", "ləkəsiz" mənalarını ifadə edir. Beləliklə, "təmizləyici" sözü, əslində "təmiz edən şey" mənasını daşıyır.
Təmizləyicin istifadə sahəsi olduqca genişdir. Bu, sadəcə avtomobil təmizləyicisi kimi məhdudlaşmır. "Təmizləyici" sözü aşağıdakı mənalarda da işlənə bilər:
- Texniki təmizləyicilər: Sənaye proseslərində istifadə olunan, həm maye, həm də qatı formada ola bilən kimyəvi maddələr (məsələn, yağ təmizləyicisi, metal təmizləyicisi).
- Məişət təmizləyiciləri: Evlərin, mənzillərin təmizliyini təmin edən məhsullar (məsələn, pəncərə təmizləyicisi, döşəmə təmizləyicisi, tozsoran kimi elektrikli təmizləyicilər).
- Tibbi təmizləyicilər: Cərrahi əməliyyatlarda və tibbi müayinələrdə istifadə olunan dezinfeksiyaedici maddələr və avadanlıqlar.
- Ekoloji təmizləyicilər: Ətraf mühitin çirklənməsinin aradan qaldırılmasında istifadə olunan texnologiyalar və maddələr.
- Filtrlər və süzgəclər: Havanı, suyu və ya başqa maddələri təmizləyən cihazlara da "təmizləyici" deyə bilərik.
Cümlədə istifadəsi nümunələri:
- Avtomobilin ön şüşəsini təmizləyici yaxşı işləmir.
- Bu təmizləyici, sərt ləkələri asanlıqla təmizləyir.
- Yeni bir hava təmizləyicisi aldım.
- Fabrikin tullantı sularını təmizləyici sistemlər təkmilləşdirilməlidir.
- Həkim əməliyyatdan əvvəl əllərini xüsusi bir tibbi təmizləyici ilə dezinfeksiya etdi.