izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Təmizürəkli sifəti, əsasən, insanın daxili aləminin, xarakterinin müsbət xüsusiyyətlərini ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "ürəyi təmiz, safqəlbli, səmimi" kimi təriflənsə də, mənası daha geniş və çoxcəhətlidir. Təmizürəkli, yalnız səmimiyyəti deyil, həm də riyakarlıqdan, ikiüzlülükdən, məkr və hiylədən uzaq olmağı, düzlük və ədalətə bağlılığı əks etdirir. Bu xüsusiyyətə sahib olan insanlara etibar etmək asandır, çünki onların sözləri ilə əməlləri arasında ziddiyyət yoxdur. Təmizürəkli insan, həqiqəti gizlətməz, başqalarını aldatmağa çalışmaz, öz hisslərini və fikirlərini açıq şəkildə ifadə edər.

Etimoloji baxımdan "təmiz" sözünün "pak, ləkəsiz, günahsız" mənalarını, "ürək" sözünün isə insanın daxili dünyasını, hisslərini, düşüncələrini ifadə etdiyini nəzərə alsaq, "təmizürəkli" sözünün mənası daha aydınlaşır. Yəni, təmizürəkli insanın ürəyi pak, ləkəsiz, pis niyyətlərdən uzaqdır. Bu sifət, müsbət xarakter əlaməti olaraq, insanın davranışlarında, münasibətlərində özünü göstərir.

Cümlədəki işlənməsinə nəzər salsaq ("Həlim, mehriban, təmizürəkli Gülbadam birdən-birə şirə döndü"), burada "təmizürəkli" sifəti Gülbadamın xarakterinin müsbət tərəflərini vurğulayır. Onun həlim və mehriban olması ilə yanaşı, təmizürəkliliyi də ön plana çəkilir. Bu, onun davranışlarında, münasibətlərində gözlənilməz bir dəyişikliyin, "şirə dönməsinin" nə qədər təəccüblü olduğunu göstərir. Çünki təmizürəkli insanın bu cür davranışda bulunması gözlənilməzdir.

Qısacası, "təmizürəkli" yalnız səmimiyyət mənasını verməklə kifayətlənmir. O, ədalətə, dürüstlüyə, riyakarlıqdan uzaqlığa, pak niyyətə və düzgün münasibətlərə istinad edən daha geniş və dərin bir məna kəsb edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz