izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Təng (fars. تنگ‎ - tang) sifəti olaraq əsasən "dar", "sıx", "məhdud", "az" mənalarını ifadə edir. Fars dilindən keçmiş bu söz, Azərbaycan dilində geniş yayılmış və müxtəlif kontekstlərdə işlədilən bir leksik vahiddir. Əsas mənası "darlıq", "sıxlıq" olsa da, məcazi mənalarda da istifadə olunur. Məsələn, "təng yer" ifadəsi fiziki darlığı, "təng vaxt" ifadəsi zamanın məhdudluğunu, "təng həyat" isə maddi imkanların azlığını və ya çətinlikləri ifadə edir.

Sözün mənşəyinin fars dilindən olmasına baxmayaraq, Azərbaycan dilindəki işlənməsində fars dilindəki əsas mənadan bir qədər genişlənmiş bir məna çalarına malikdir. Bu genişlənmə, sözün müxtəlif kontekstlərdə istifadə olunmasının nəticəsidir. Misal üçün, "təng yerdə qalmaq" ifadəsi sıxlıqdan, "təng əlaqədə olmaq" ifadəsi isə az və ya məhdud əlaqəni göstərir. Sözün sinonimləri arasında "dar", "sıx", "məhdud", "az", "çətin", "qısa" kimi sözlər göstərilə bilər, lakin hər bir sinonimin kontekstdə öz xüsusiyyətləri vardır.

Verilmiş nümunə cümləsində ("Cavab yazmamağıma bais vaxtın təng olmağıdı") "təng" sözü "məhdud", "az", "yetərsiz" mənalarında işlənir. Bu cümlədə vaxtın azlığı, cavab yazmaq üçün kifayət qədər vaxtın olmaması vurğulanır. "Təng" sözünün bu cümlədəki işlənməsi onun məcazi məna daşıdığını göstərir. Başqa bir nümunə olaraq, "Təng keçid" ifadəsi coğrafi olaraq dar bir keçiddən bəhs edir. Göründüyü kimi, “təng” sözünün işlənməsi çox müxtəlif ola bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz