Təsərrüfatçılıq (is.): Təsərrüfatı səmərəli, qənaətcil və planlı şəkildə idarə etmək bacarığı və qabiliyyətidir. Bu, sadəcə gəlirlərin və xərclərin izlənməsindən kənara çıxaraq, resursların (maliyyə, insan, material və vaxt) optimal istifadəsini, məhsuldarlığın artırılmasını, tullantıların minimuma endirilməsini, davamlılığın təmin edilməsini və uzunmüddətli planlaşdırmanı əhatə edir. Təsərrüfatçılıq həm fərdi, həm də kollektiv səviyyədə tətbiq oluna bilər, məsələn, ailə təsərrüfatçılığı, kənd təsərrüfatçılığı, dövlət təsərrüfatçılığı və s.
Etimoloji baxımdan "təsərrüfat" sözü "sərf etmək", "idarə etmək" mənasını verən farsca köklərdən əmələ gəlmişdir. "Çılıq" isə "-lıq" şəkilçisi ilə "təsərrüfat" sözünə əlavə olunmaqla "bacarıq", "qabiliyyət" mənasını ifadə edir. Beləliklə, təsərrüfatçılıq sözü təsərrüfatı bacarıqla idarə etmək mənasını daha geniş formada əks etdirir.
Təsərrüfatçılıq müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalar kəsb edə bilər:
- Fərdi səviyyədə: Ailə büdcəsinin düzgün idarə edilməsi, qənaət etmək, ehtiyaclara uyğun alış-veriş etmək, gələcək üçün qənaət etmək.
- Kənd təsərrüfatçılığı: Torpaq ehtiyatlarından səmərəli istifadə, məhsuldarlığın artırılması, müasir texnologiyaların tətbiqi, bitki və heyvan sağlamlığına diqqət.
- Dövlət səviyyədə: Ölkənin iqtisadi resurslarının səmərəli idarə edilməsi, büdcənin düzgün planlaşdırılması, xərclərin optimallaşdırılması, iqtisadi inkişafın təmin edilməsi.
- Biznesdə: Şirkətin maliyyə vəsaitlərinin səmərəli idarə edilməsi, mənfəətin artırılması, xərclərin azaldılması, iş proseslərinin optimallaşdırılması.
Cümlədə nümunələr:
- Onun yüksək təsərrüfatçılığı sayəsində ailəsi həmişə rahatlıq içində yaşayırdı.
- Müasir təsərrüfatçılıq üsullarının tətbiqi məhsuldarlığın artmasına səbəb oldu.
- Dövlət təsərrüfatçılığının yaxşılaşdırılması iqtisadiyyatın inkişafı üçün çox vacibdir.
- Müəssisənin uğuru yüksək səviyyəli təsərrüfatçılıq strategiyasına əsaslanır.