izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Təşkilat (ər. təşkil + -at) sözü əsas etibarilə "quruluş", "təsis edilmiş birlik", "sistemli düzülüş" mənalarını ifadə edir. Ərəb dilindən gələn "təşkil" felindən törəmiş bu termin, müxtəlif sahələrdə istifadə olunmaqla, insanların və ya qurumların məqsədli şəkildə bir araya gələrək yaratdıqları strukturlaşmış birliyi bildirir. Bu birlik, idarəetmə, əməkdaşlıq və ya ortaq məqsədlər ətrafında formalaşır.

Lüğətlərdə sadəcə "ictimai birlik və ya dövlət idarəsi" kimi təriflənməsi, mənanın tam əhatəsini verməkdən uzaqdır. Çünki "təşkilat" termini həm hökumət qurumlarını, həm də qeyri-hökumət təşkilatlarını, ticarət birliklərini, siyasi partiyaları, dini cəmiyyətləri, elmi assosiasiyaları, həmçinin könüllü təşəbbüsləri və hətta müəssisə daxili bölmələri əhatə edə bilər. Ortaq cəhət isə onların hamısının müəyyən qaydalar, struktur və məqsəd ətrafında qurulmuş formal birliklər olmasıdır.

Misallar: "Birləşmiş Millətlər Təşkilatı" – beynəlxalq bir qurum; "Ticarət təşkilatları" – iqtisadi əlaqələrə yönəlmiş qurumlar; "Ekoloji Təşkilat" – müəyyən bir məqsəd (ekologiya) ətrafında birləşmiş qrup; "Xeyriyyə Təşkilatı" – sosial məqsədlərə xidmət edən qurum; "Şirkətin Marketinq Təşkilatı" – bir şirkət daxilində müəyyən bir funksiyanı yerinə yetirən bölmə.

Beləliklə, "təşkilat" sözünün mənası kontekstə görə dəyişsə də, əsas mahiyyəti müəyyən bir məqsəd ətrafında birləşən və strukturlaşmış şəkildə fəaliyyət göstərən qrup və ya qurumdur. Onların ölçüləri, fəaliyyət sahələri və hüquqi statusları fərqlənə bilsə də, hamısı müəyyən bir daxili qayda və nizam əsasında işləyir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz