Tiftik sözü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında xüsusi bir yeri tutan, əsasən heyvan mənşəli liflərlə bağlı olan bir termindir. Lüğətlərdə qeyd edildiyi kimi, əsas mənası qoyun, keçi və dəvə kimi heyvanların baharda tökülən, zərif və yumşaq yunudur. Ancaq bu izah kifayət qədər geniş deyil. Tiftik, sadəcə “yumşaq yun” demək deyil, onun keyfiyyətini, toxumasını və xüsusiyyətlərini də əks etdirir.
Daha dəqiq desək, tiftik, qoyun, keçi və dəvə yunundan fərqli olaraq, xüsusilə incə, ipək kimi parlaq, uzun və bükülməyə meylli olan bir lif növüdür. Bu, onun toxunma hissinə, elastikliyinə və müxtəlif toxuculuq məmulatlarında istifadəsinə birbaşa təsir edir. Məlumat üçün bildirək ki, Angora keçisinin tiftiyi digərlərindən keyfiyyətcə fərqlənir və xüsusilə qiymətləndirilir.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "tiftik" sözünün türk dillərindən gəldiyi güman edilir və "incə, nazik lif" mənasını ifadə edir. Fərqli türk dillərindəki qohum sözlərin araşdırılması bu mənanın dəqiqləşdirilməsinə kömək edə bilər. Sözün mənasının zaman keçdikcə dəyişməsi də mümkündür, lakin əsas məna - incə və yumşaq yun, qorunub saxlanılmışdır.
Cümlə içərisində istifadəsinə nümunələr:
- "Qoyunların bahar tiftiyi çox qiymətlidir." (burada tiftik, yunun bir növü kimi təqdim olunur)
- "Angora tiftiyi ilə toxunmuş palto çox isti və yumşaqdır." (burada tiftiyin keyfiyyəti və xüsusiyyətləri ön plana çıxır)
- "O, tiftiyin incəliyini və parlaqlığını hiss edərək heyran oldu." (burada tiftiyin toxuması və görünüşü vurğulanır)
Beləliklə, "tiftik" sözünün mənası sadəcə qoyun, keçi və dəvə yunuyla məhdudlaşmır. O, həm də bu yunların xüsusi keyfiyyətlərini, toxumasını və istifadə sahələrini əks etdirən daha geniş bir anlayışı ifadə edir. Angora keçisi tiftiyi kimi bəzi növlər isə özünəməxsus xüsusiyyətlərinə görə daha yüksək qiymətləndirilir.