Torf [alm. Torf]: Bataqlıqlaşmış ərazilərdə, suyun az oksigenli mühitində, bitki qalıqlarının (əsasən mamır, şibyə, çayır bitkiləri və s.) qismən parçalanması nəticəsində əmələ gələn, qəhvəyi-qara rəngli, lifli və ya xırdalanmış, gözenəkli, üzvi maddəyə zəngin bir materialdır. Torfun əmələ gəlməsi prosesi uzun müddət davam edir və bitki mənşəli maddələrin anaerob (oksigensiz) şəraitdə bakteriyalar və göbələklər vasitəsi ilə parçalanması ilə bağlıdır. Parçalanma dərəcəsindən asılı olaraq torfun müxtəlif növləri mövcuddur: yüksək parçalanma dərəcəli torf daha qaranlıq rəngə, daha sıx quruluşa malik olur və yanarlığı daha yüksəkdir. Az parçalanma dərəcəli torf isə daha açıq rəngdə, lifli quruluşlu və yanarlığı nisbətən aşağı olur.
Torf əsasən yanacaq kimi (xüsusilə soyuq iqlimli ölkələrdə), eləcə də kənd təsərrüfatında gübrə kimi geniş istifadə olunur. Onun tərkibində olan humus maddələri torpağın münbitliyini artırır, su tutma qabiliyyətini yaxşılaşdırır və bitkilərin qidalanmasını təmin edir. Bundan başqa, torf müxtəlif texniki məqsədlər üçün də istifadə olunur: məsələn, torf briketləri istehsalında, tikintidə izolyasiya materialı kimi, torf əsaslı substratların hazırlanmasında (çiçəkçilikdə, bağçılıqda), filtr materialı kimi və s. Torf ehtiyatlarının çox olması və nisbətən ucuz olması onu geniş istifadə olunan bir təbii resurs halına gətirir. Ancaq torf bataqlıqlarının qurudulması ətraf mühitin çirklənməsinə və biomüxtəlifliyin azalmasına səbəb ola bilər, buna görə də torfun istifadəsi ekoloji cəhətdən balanslı şəkildə həyata keçirilməlidir.
Torf sözünün etimologiyasına gəldikdə, alman dilindən (Torf) gəlmişdir və qədim yüksək alman dillərindən qaynaqlanır. Əslində, bir çox Avropa dillərində torfu ifadə edən sözlərin kökü eyni mənbəyə dayanır. Məsələn, ingiliscə "peat", rusca "торф" və s. Bu sözün mənası və istifadəsi əsrlər boyu davam edən təcrübə və müşahidələr əsasında formalaşıb.