Törətmə sözü, "törətmək" felindən törəmiş bir isimdir. "Törətmək" feli isə öz növbəsində "törəmək" felindən törəmədir. Bu etimoloji əlaqə sözün mənasını daha dəqiq anlamağımıza kömək edir. "Törəmək", əsasən, yeni bir şeyin əmələ gəlməsi, meydana çıxması, yaranması mənasını verir. Bu yaranma prosesi həm təbii, həm də süni ola bilər. Məsələn, bir çiçəyin toxumdan törəməsi təbii bir törəmə prosesidir, halbuki bir əsərin yazılması süni bir törətmə prosesidir.
Beləliklə, "törətmə" sözü, "törətmək" hərəkətinin nəticəsini, yəni yeni əmələ gəlmiş, yaradılmış, meydana çıxarılmış şeyi bildirir. Bu şey həm konkret, həm də abstrakt ola bilər. Konkret törətmələrə yeni bir bina, yeni bir maşın, yeni bir texnologiya misal göstərmək olar. Abstrakt törətmələrə isə yeni bir fikir, yeni bir nəzəriyyə, yeni bir qanun, yeni bir ədəbi üslub aid etmək olar.
Lüğətlərdə "törətmə" sözü tez-tez məhsul, əsər, nəticə mənalarında işlənir. Lakin bu mənalar sözün tam mənasını əhatə etmir. Çünki "törətmə" yalnız nəticəni deyil, həm də bu nəticənin necə əmələ gəldiyini – yəni "törətmək" prosesini də nəzərdə tutur. Məsələn, "yazıçının son romanı əsl törətmədir" cümləsində "törətmə" sözü yalnız romanın özü deyil, həm də onun yazılması prosesini, yazıçı tərəfindən sərf olunan zəhməti, yaradıcı qabiliyyəti əks etdirir.
Digər bir nüans da "törətmə"nin qrammatik cəhətdən işlənməsidir. Söz, müxtəlif hallarda fərqli funksiyalar daşıya bilər. Məsələn, "Onun rəsmləri gözəl törətmələrdir" cümləsində "törətmələr" isim budaqcığı kimi işlənir. "Törətmə prosesi uzun çəkdi" cümləsində isə "törətmə" isim kimi işlənir və "proses" sözü ilə birləşərək mövzunu təşkil edir. Bu cümlələrdə sözün mənası dəyişməsə də, qrammatik funksiyası fərqlidir.
Nəticə olaraq, "törətmə" sözü "törətmək" hərəkətinin nəticəsi olan yeni əmələ gəlmiş şey, məhsul, əsər deməkdir. Lakin bu, sadəcə bir nəticə deyil, həm də bu nəticənin əmələ gəlmə prosesini, səbəbini də əhatə edir. Sözün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər və müxtəlif qrammatik funksiyalarda işlənə bilər.