Transkripsiya [lat. transcriptio – üzünü köçürmə]: Dilçilikdə transkripsiya, söhbət edilən dilin qrafik və orfoqrafik qaydalarından asılı olmayaraq, səs sisteminin bütün incəliklərini mümkün qədər tam və dəqiq əks etdirən yazılı təsviridir. Bu, səslərin fonetik xüsusiyyətlərini (məsələn, səs buraxılışı, səs əmələgəlmə yeri, səs qalınlığı, ton) simvollar vasitəsilə görmə şəklində təqdim etməkdir. Transkripsiya çox vaxt fonetik işarələrdən (beynəlxalq fonetik əlifba kimi) istifadə edir, ancaq hər hansı uyğun işarələr sistemindən də istifadə edilə bilər.
Transkripsiya şifahi nitqin yazılı şəkildə qeydə alınması üçün istifadə olunur və dilçilik tədqiqatlarında, xüsusilə fonetika, fonologiya və dialektologiya sahələrində böyük əhəmiyyətə malikdir. Bu, şifahi nitqin dəqiq və dəqiq analizini imkan verir. Məsələn, dialekt xüsusiyyətlərini, səs dəyişikliklərini və nitqin fərdi xüsusiyyətlərini müəyyən etmək üçün istifadə oluna bilər.
Transkripsiyanın bir neçə növü vardır: fonetik transkripsiya (nitqin real səs tərəflərini əks etdirən), fonoloji transkripsiya (dil sistemindəki fonemləri əks etdirən) və s. Fonetik transkripsiya daha dəqiq və ətraflı olur və bütün səs fərqlərini qeyd edir, halbuki fonoloji transkripsiya dil sisteminin strukturunu əks etdirir.
Transkripsiya cümələrdə necə işlənir? Məsələn: "Bu sözün transkripsiyası /söz/ şəklindədir." və ya "Tədqiqatçı müsahibələrin fonetik transkripsiyasını apardı." bu cümələrdə transkripsiya müəyyən bir səs şəklinin və ya nitq nümunəsinin qeyd olunması üçün istifadə olunur.