Tündləşmə (tündləşmək fellərindən törəmə isim) — rəngin, səsin, ətirin və ya hər hansı bir hissin daha qaranlıq, yoğun, sıx və ya güclü hal alması, artması və ya dərinləşməsi deməkdir. Bu proses müxtəlif amillərin təsiri altında baş verə bilər: işığın azalması, maddənin sıxlığının artması, konsentrasiyanın yüksəlməsi və ya digər kimyəvi və fiziki dəyişikliklər nəticəsində.
Mənşəyi: "Tündləşmə" sözü "tünd" sözündən və "-ləşmə" şəkilçisindən əmələ gəlmişdir. "Tünd" sözü kökü türk dillərində mövcuddur və qaranlıq, qalın, sıx, yoğun mənalarını ifadə edir. "-ləşmə" şəkilçisi isə proses, vəziyyət və ya hal bildirən isimlər əmələ gətirir. Beləliklə, "tündləşmə" sözü bir prosesi, bir dəyişməni ifadə edir.
Fərqli cümlələrdə işlənməsi: "Tündləşmə" sözü müxtəlif kontekstlərdə işlənə bilər:
- Rəng: "Gün batdıqca səmanın tündləşməsi gözəl bir mənzərə idi." (Burada tündləşmə səmanın rənginin qaralmasını ifadə edir.)
- Səs: "Musiqi tündləşdi, daha dramatik oldu." (Burada tündləşmə səsin daha yoğun, daha güclü hal almasını ifadə edir.)
- Ətir: "Otaqda ətirin tündləşməsi məni narahat etdi." (Burada tündləşmə ətirin daha yoğun, daha qatı hal almasını ifadə edir.)
- Hiss: "Qəzəbinin tündləşməsini hiss etdim." (Burada tündləşmə hissin daha güclü, daha intensiv hal almasını ifadə edir. Bu mənada "şiddətlənməsi" ilə sinonimdir.)
- Abstrakt mənada: "Siyasi vəziyyətin tündləşməsi narahatlıq yaradır." (Burada tündləşmə mənfi vəziyyətin daha da pisləşməsini ifadə edir.)
Qeyd: "Tündləşmə" sözü "qaranlaşma", "yoğunlaşma", "şiddətlənmə" (hisslər üçün) kimi sözlərlə sinonim kimi işlənə bilər, lakin hər bir sinonimin öz kontekstdə daha uyğun olduğu hallar mövcuddur. Məsələn, "qaranlaşma" əsasən rənglə bağlıdır, "yoğunlaşma" isə daha çox sıxlıqla bağlıdır.