izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Unlama sözü, "unlamaq" fellərinin törəməsi olub, əsasən iki əsas mənada işlənir. Birinci mənası, bir şeyin, bir hadisənin, ya da bir şəxsin yaddan çıxması, unutulması deməkdir. Bu mənada unlama, passiv bir prosesi ifadə edir; yəni, unutma hadisəsi subyektin iradəsindən kənarda baş verir. Məsələn: “O günlərin unlaması çətindir.” cüməsində keçmiş hadisələrə dair xatirələrin yaddan çıxmasının çətinliyindən danışılır. Bu mənada "unutma" sözü ilə demək olar ki, sinonimdir. Ancaq "unutma" daha çox aktiv prosesi - yəni unutmaq hərəkətini ifadə edərkən, "unlama" daha çox nəticəni - unutulmuş vəziyyəti vurğulayır.

İkinci mənası isə, bir şeyin, xüsusilə də əhəmiyyətli bir şeyin, nəzərdən kənar qalması, əhəmiyyətinin azalması, ikinci plana keçməsi mənasını verir. Bu mənada "unlama" sözü dəyərinin itirilməsi, diqqətdən yayınması kontekstində istifadə olunur. Məsələn, "Tariximizin bu qədər unlaması təəssüf doğurur" cümləsində tarixi hadisələrin unudulması, əhəmiyyətinin azalması, nəsillər tərəfindən qəbul olunmaması ifadə olunur. Bu mənada "yaddan çıxma", "unutulma" və ya "nəzərdən kənar qalma" kimi ifadələrlə sinonim ola bilər, amma "unlama" sözü daha çox kollektiv və ya ictimai səviyyədə baş verən bir prosesi ifadə etməkdə üstünlük təşkil edir.

Etimoloji baxımdan, "unlama" sözü kökü "un-" (unut-) felindən törəmişdir. "-lama" şəkilçisi isə ismin feildən törəməsini və prosesi vurğulamasını göstərir. Sözün mənası və kontekstdən asılı olaraq, həm mücərrəd, həm də konkret mənalarda işlədilə bilər. Məsələn, "Sözlərinin unlaması" (mücərrəd) və "Yaşadıqlarının unlaması" (konkret) kimi cümlələrdə fərqli kontekstlərdə müxtəlif anlamlar verə bilir.

Qısaca olaraq, "unlama" sözü yaddan çıxma, unutulma prosesini və nəticəsini ifadə edən bir söz olub, həm fərdi, həm də ictimai səviyyədə baş verən unutma hallarını təsvir etmək üçün istifadə olunur. Sözün dəqiq mənası cümlənin kontekstindən asılı olaraq dəyişə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz