Uzadılma (uzadılmaq feliindən törəmiş isim): Hər hansı bir şeyin uzunluğunun, müddətinin və ya həcminin artırılması, genişləndirilməsi, uzadılması prosesi və ya nəticəsi. Bu proses müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalar kəsb edə bilər.
Mənşəyi: Söz, "uzatmaq" felindən törəmiş "uzadılmaq" feli sırasıyla "-ma" isim bildirən şəkilçisi ilə əmələ gəlmişdir. "Uzatmaq" fəlindəki "uzun" kökü ilə əlaqədardır və kökündən gəlir. "Uzun" sözünün kökü isə türk dillərinə aiddir və qədim türk dillərindən gəlir. Fərqli türk dillərində oxşar mənalı sözlərə rast gəlinir.
Mənaların nüansları: Uzadılmanın mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir. Məsələn:
- Zaman baxımından: "Konsertin uzadılması tamaşaçıları sevindirdi." (Müddətin artırılması)
- Məkan baxımından: "Körpünün uzadılması şəhərin inkişafına töhfə verdi." (Uzunluğun artırılması)
- Həcm baxımından: "Mətndəki uzadılma anlaşılmazlığa səbəb oldu." (Həcmin artırılması, lakin bu artımın mənfi bir nəticə doğurduğu mənasında)
- Məcazi mənada: "Mübahisənin uzadılması faydasızdır." (Prosesin uzadılması, adətən, mənfi bir nəticəyə işarə edir)
- Texniki mənada: "Kabelin uzadılması üçün xüsusi vasitələr istifadə edildi." (Fiziki uzadılma, bir şeyin uzunluğunun artırılması)
Cümlədə işlənməsi: Uzadılma sözü müxtəlif cümlə quruluşlarında isim kimi işlənə bilər. Obyekt, subyekt və ya əlavə kimi istifadə olunur. Məsələn:
- Subyekt: Uzadılma layihənin uğur qazanmasına səbəb oldu.
- Obyekt: Onlar yolun uzadılmasını planlaşdırırlar.
- Əlavə: Bu uzadılma nəticəsində yeni iş yerləri yaradıldı.
Yekun olaraq, "uzadılma" sözü çoxmənalı olsa da, bütün mənaları "uzatmaq" felinin əsas mənası ətrafında qruplaşır və kontekstdən asılı olaraq dəqiq mənası müəyyən edilir.