Ürkəklik, Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir söz olub, əsasən insanın tez hürkmə və qorxma meylinin ifadəsində işlənir. Lüğətlərdə sadəcə "tez hürkmə və qorxma xasiyyəti; hürkəklik" kimi tərif olunsa da, mənanı daha geniş və dəqiq şəkildə izah etmək mümkündür. Ürkəklik, qorxu hissinin nisbətən daimi və güclü olmasını, qəfil və gözlənilməz təsirlərə qarşı yüksək həssaslığı ifadə edir. Bu, yalnız fiziki təhlükədən deyil, həmçinin sosial vəziyyətlərdən, gözləntilərdən və ya qeyri-müəyyənlikdən də qaynaqlana bilər.
Etimoloji baxımdan "ürkəklik" sözü "ürk-mək" felindən törəmişdir. "Ürk-mək" qəfil, gözlənilməz bir təsirdən qorxmaq, sarsılmaq mənasını verir. Beləliklə, "ürkəklik", bu qorxu və sarsıntı hissinin xarakterik bir xüsusiyyət olaraq insan şəxsiyyətinə daxil olmasını bildirir. Sözün kökü türk dillərində geniş yayılmışdır və oxşar mənaları ifadə edir.
Cümlə içərisində "ürkəkliyin" işlənməsinə bir neçə nümunə göstərmək olar:
- Onun ürkəkliyi səbəbindən tək başına qaranlıq küçədən keçə bilmirdi.
- Uşaqların ürkəkliyini aradan qaldırmaq üçün valideynlər onlara daha çox diqqət yetirməlidirlər.
- İctimai çıxışlardan əvvəl hiss etdiyi ürkəklik onu çox narahat edirdi.
- Bu qədər ürkəklik ona özünəinam çatışmazlığını göstərir.
Göründüyü kimi, "ürkəklik" yalnız fiziki təhlükədən deyil, həm də psixoloji amillərdən qaynaqlana bilən bir xasiyyət kimi təsvir edilir. Bu xasiyyət insanın sosial həyatına, özünə inamına və həyat keyfiyyətinə təsir edə bilər. Ona görə də, "ürkəklik"in tərifi sadəcə "tez hürkmə və qorxma"dan daha geniş və mürəkkəb bir məna daşıyır.