Üzrə qoşma sözü əsasən üç əsas mənada işlənir:
1. Uyğun olaraq, əsasən, görə: Bu mənada "üzrə" sözü bir əsasın, standartın, meyarın və ya əsas götürülən bir məlumatın göstəricisi kimi çıxış edir. Nəyəsə əsaslanaraq, nəyəsə uyğun olaraq baş verən bir hadisə və ya vəziyyəti ifadə edir. Məsələn, verdiyiniz nümunədəki cümlədə "ata-baba adətləri üzrə" ifadəsi camaatın hərəkətinin ata-baba adətlərinə əsaslandığını göstərir. Başqa bir misal: "Plana üzrə işlər vaxtında başa çatdı". Burada işlərin planın tələblərinə uyğun olaraq başa çatdığı bildirilir.
2. Mənşə, əsas, səbəb: Bəzən "üzrə" sözü bir hadisənin və ya vəziyyətin mənşəyini, əsasını və ya səbəbini ifadə edə bilir. Məsələn, "Xəstəliyə üzrə həkim müalicə təyin etdi" cümləsində "xəstəliyə üzrə" ifadəsi müalicənin xəstəliyin növünə, səbəbinə əsaslanaraq təyin olunduğunu bildirir. Bu məna birinci mənaya çox yaxındır, amma burada vurğu daha çox səbəb-nəticə əlaqəsinə yönəlib.
3. (Nadir hallarda) Daxil olmaqla, daxil: Çox nadir hallarda "üzrə" sözü bir siyahıda olan elementlərin hamısının nəzərə alındığını bildirmək üçün istifadə oluna bilər. Məsələn, "Rayon üzrə 5 kənddə sel baş verib" cümləsində bütün rayon ərazisindəki kəndlər nəzərə alınmasa da, həmin rayon daxilində olan 5 kənd nəzərdə tutulur. Bu istifadə üslubi baxımdan daha az rast gəlinən və birinci iki mənaya nisbətən daha az aydın bir məna ifadə edir.
Etimalogiyası: "Üzrə" sözünün etimologiyası dəqiq müəyyən olunmasa da, "üz" felindən törəmiş ola bilər və "üz tutmaq", "üz vermək" kimi mənalarla əlaqələndirilə bilər. Bu, "nəyəsə doğru yönəlmək", "nəyəsə əsaslanmaq" kimi abstrakt mənaları əks etdirir.
Cümlədə işlənməsi: "Üzrə" sözü adətən isimlərdən sonra gəlir və əsasən yer, zaman, səbəb, əsas kimi mənaları ifadə edən ismə bağlı olur. Həm də cümlədə əlavə məlumat verən, izah edən bir element kimi çıxış edir.