Vəfasız (sifət): Dostluq, məhəbbət, vəd və ya öhdəliklərdə sabit və möhkəm olmaması, sədaqətsizlik, etibarsızlıq, vəfa göstərməmə xüsusiyyəti. Bu sıfat, insanlara, heyvanlara, hətta əşyalara (məs., vəfasız bir dost, vəfasız bir eşq, vəfasız bir əhd) aid edilə bilər və həm müsbət, həm də mənfi kontekstlərdə işlədilə bilər. Müsbət kontekstdə, məsələn, "vəfasız külək" ifadəsində, dəyişkənlik, sabitsizliyi ifadə edir. Ancaq əksər hallarda mənfi bir məna daşıyır və etibarsızlığı, sədaqətsizliyi və vədin pozulmasını ifadə edir.
Etimoloji baxımdan "vəfasız" sözü "vəfa" sözünün "sız" şəkilçisi ilə birləşməsindən əmələ gəlib. "Vəfa" sözü ərəb mənşəlidir və "sadiqlik, sədaqət, etibarlılıq, sözünə sadiq olmaq" mənalarını verir. "-sız" şəkilçisi isə mənfi məna ifadə edir. Beləliklə, "vəfasız" sözü "vəfaya malik olmayan", "sədaqətsiz", "etibarsız" mənalarını əks etdirir.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
• O, vəfasız bir dost idi, sözünə heç vaxt inanmaq olmazdı.
• Vəfasız sevgilisi onu tərk edib getdi.
• Vəfasız külək yelkənləri yırtıb gəmini batırdı (burada mənfi deyil, təbiətin dəyişkənliyini ifadə edir).
• Vəfasız bir xəyanətindən sonra artıq ona heç vaxt inanmayacağam.
• Nə qədər təndə canım var, işim fəğan olacaq; Vəfasız oldu mə (bu nümunədə, "vəfasız" sözü konkret bir şəxsin vəfasızlığına işarə edir. Bu misal ədəbiyyatda vəfaya olan həsrəti daha aydın göstərir).
Qeyd etmək lazımdır ki, "vəfasız" sözü "xəyanətkar", "sədaqətsiz", "etibarsız", "dəyişkən" kimi sözlərlə sinonim kimi istifadə oluna bilər, lakin kontekstə görə bu sözlərin arasında incə məna fərqləri mövcuddur.