Vətənpərvər (ər. vətən və fars. pərvər) sifəti öz vətənini, millətini, torpağını, dilini, mədəniyyətini, tarixini və ümumilikdə milli kimliyini dərindən sevən, ona bağlı olan və onun rifahı, tərəqqisi, müstəqilliyi və ərazi bütövlüyü uğrunda hər cür fədakarlığa hazır olan şəxsi xarakterizə edir. Bu sevgi sadəcə duyğu olmayib, həm də konkret hərəkətlərdə, fəaliyyətlərdə özünü göstərir. Vətənpərvərlik hissi fərdin öz milli kimliyini dərk etməsi, öz xalqının tarixi və mədəni irsini qoruyub saxlaması, onun nailiyyətləri ilə qürur duyması ilə sıx bağlıdır.
Vətənpərvər insan öz vətəninin qanunlarına riayət edir, vətənin inkişafına öz töhfəsini verməyə çalışır, vətəninə qarşı yönəlmiş hər cür təhdidə qarşı mübarizə aparır. Bu mübarizə fəal vətəndaş mövqeyi tutmaqdan tutmuş, hətta həyati təhlükə ilə üzləşməyə qədər geniş miqyasda ola bilər. Vətənpərvərlik həm passiv (məsələn, vətənə sevgi və hörmət), həm də aktiv (məsələn, vətən üçün mübarizə) formada özünü göstərə bilər.
Lüğətdəki "öz vətənini sevən, öz xalqına və vətəninə sadiq və onların mənafeyi yolunda canından keçməyə hazır olan" tərifi vətənpərvərliyin əsas xüsusiyyətlərini əks etdirir, lakin onu tam şəkildə ifadə etmir. Çünki bu tərif daha çox qəhrəmanlıq və fədakarlığa yönəlib. Halbuki vətənpərvərlik daha geniş bir anlayış olub, fərdin həyatının müxtəlif sahələrində özünü göstərə bilər: məsələn, mədəni irsin qorunması, dilin təbliği, milli iqtisadiyyatın inkişafına töhfə vermək, vətəndaş hüquqlarından istifadə etməklə cəmiyyətin inkişafına töhfə vermək kimi.
Misallar:
"O, həqiqi bir vətənpərvər idi və həmişə vətənin rifahı üçün çalışırdı." (Burada vətənpərvərlik aktiv formada özünü göstərir).
"Vətənpərvərlik hissi hər bir vətəndaşda olmalıdır." (Burada vətənpərvərlik ideal bir keyfiyyət kimi təqdim olunur).
"Şair öz vətənini tərənnüm edən vətənpərvər şeirlər yazırdı." (Burada vətənpərvərlik ədəbi yaradıcılıqda özünü göstərir).