Abolitionizm (latıncadan abolitio - ləğv etmək sözündən əmələ gəlmişdir) XVIII və XIX əsrlərdə ABŞ-da geniş yayılmış və zəncilərin köləlikdən azad edilməsinə yönəlmiş güclü bir ictimai-siyasi hərəkat idi. Bu hərəkat sadəcə köləliyin ləğvini deyil, həm də köləliyin yaratdığı qeyri-bərabərlik və ədalətsizliyin aradan qaldırılmasını özündə əks etdirirdi.
Abolitionizmin əsas məqsədi qara əhalinin insan hüquqlarının bərpası və onların cəmiyyətdə tam hüquqlu üzv kimi tanınması idi. Hərəkatın fəallarına müxtəlif təbəqələrdən olan insanlar – din xadimləri, siyasətçilər, yazıçı və şairlər, eləcə də adi vətəndaşlar daxil idi. Onlar müxtəlif üsullardan istifadə edərək, köləliyi pisləyən traktatlar yazır, köləliyə qarşı mitinqlər təşkil edir, “Yeraltı dəmir yol” kimi gizli təşkilatlar yaradaraq kölələrin qaçmasına kömək edir, köləlik əleyhinə qanunlar qəbul edilməsi üçün mübarizə aparırdılar.
Abolitionizm, Amerika cəmiyyətində böyük mübahisələrə səbəb olmuş, Şimal və Cənub ştatları arasında artıq mövcud olan siyasi gərginliyi daha da artırmışdır. Cənub ştatları köləliyə əsaslanan iqtisadi sistemlərini qorumaq üçün abolicionistlərə qarşı şiddətli müqavimət göstərirdi. Abolitionist hərəkatının təsiri nəticəsində, ABŞ-da Vətəndaş Müharibəsi baş vermiş və nəticədə köləlik ləğv edilmişdir. Lakin bu proses asan olmamış və uzun müddət davam etmiş sosial, iqtisadi və siyasi problemlərə səbəb olmuşdur.
Abolitionizm, yalnız ABŞ tarixinin deyil, ümumdünya tarixinin də mühüm bir hadisəsidir. O, insan hüquqları uğrunda mübarizənin və ədalət axtarışının nümunəsidir və bu gün də insan haqları fəallarına ilham mənbəyi olaraq qalmaqdadır. Abolitionizmin irsi, irqçilik və ayrı-seçkilik əleyhinə mübarizədə öz əksini tapır.