Acıqlı sifəti, əsasən, hirs, hiddət və qəzəb hisslərinin ifadə olunduğu bir vəziyyəti təsvir edir. Sadəcə "hirsli" deməkdən daha çox, acıqlı insanın daxili durumunun daha dərin, bəzən də uzun müddət davam edən bir qıcıqlanma və ya narazılıqdan qaynaqlandığını ifadə edir. Bu hisslər mimikada, səsdə və davranışlarda öz əksini tapır.
Məsələn, "acıqlı adam" deyərkən, sadəcə qısa müddətli bir hirsdən deyil, daha davamlı, daxili bir gərginliyin ifadəsindən söhbət gedir. "Acıqlı nəzər" deyərkən gözlərdəki hirs və qəzəbin ifadəsini, "acıqlı söz" deyərkən isə kəskin, sərt və hiddət dolu ifadələri nəzərdə tuturuq. "Acıqlı cavab" da eyni şəkildə, hirsli və əsəbi bir reaksiyanı bildirir.
Atalar sözü olan "Acıqlı başda ağıl olmaz" ifadəsi isə acıqlı vəziyyətin insanın düşüncə qabiliyyətinə, məntiqi qərarlar qəbul etməsinə mənfi təsirini vurğulayır. Hirs və qəzəb duyğuları insanın düşüncələrini qarışdırır, sağlam düşünmə və obyektiv qiymətləndirmə qabiliyyətini zəiflədir. Bu məqam, acıqlı vəziyyətinin sadəcə duyğu deyil, həm də insanın dərrakəsinə təsir edən bir vəziyyət olduğunu göstərir.
Ümumiləşdirərək demək olar ki, "acıqlı" sifəti, qısa müddətli hirsdən fərqli olaraq, daha uzunmüddətli, daxili bir narahatlıq, qıcıqlanma və ya narazılığın ifadəsidir ki, bu da insanın sözlərinə, hərəkətlərinə və düşüncə tərzinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərir.