izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Adam (ər.) - İnsan. Heyvanlardan fərqli olaraq, məntiqi düşünmə, nitq qabiliyyəti, mürəkkəb alətlər düzəltmək və onlardan istifadə etmək bacarığı ilə seçilən, ağıl və şüurlu fəaliyyətə malik canlı varlıq.

Lüğətlərdəki qısa tərifin əhatə etmədiyi bir neçə mühüm cəhətə toxunmaq istərdim. "Adam" sözü sadəcə bioloji bir təsnifatdan kənara çıxaraq, sosial və mədəni aspektləri də özündə əks etdirir. İnsan olmanın mahiyyəti yalnız fiziki qabiliyyətlərlə deyil, həm də mənəvi dəyərlər, əxlaq anlayışı, yaradıcılıq və sosial qarşılıqlı əlaqələr sistemi ilə müəyyən olunur. Məhz bu amillər insanı digər canlılardan fərqləndirir və ona özünəməxsus bir yer verir.

Tarix boyu fəlsəfə və elm adamları insanın təbiətini anlamağa çalışmış, onun mənşəyini, mahiyyətini və gələcəyini araşdırmışlar. Bu araşdırmaların nəticələri müxtəlif fəlsəfi və elmi nəzəriyyələrə səbəb olmuşdur. "Adam" sözü bu uzun və mürəkkəb təkamül prosesinin məhsulunu qısaca ifadə edir.

Maraqlı bir məqam da odur ki, "adam" sözü bəzən müəyyən bir şəxsi ifadə etməkdən əlavə, insan növünün ümumi təmsilçisini, bütün bəşəriyyəti simvolizə edə bilər. Məsələn, "adam oğlu" ifadəsi bütün insanları, bəşəriyyəti əhatə edir. Bu baxımdan, "adam" sözü həm fərdi, həm də kollektiv məna daşıyır.

Nəticə etibarilə, "adam" sözünün mənası bioloji, sosial, fəlsəfi və mədəni aspektlərin kompleks bir vəhdətini təmsil edir. Bu, sadəcə bir bioloji təsnifat deyil, həm də mənəvi, əxlaqi və mədəni dəyərləri özündə əks etdirən, mücərrəd və abstrakt bir anlayışdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz