Adapter (əsli latıncadan) - qrammofon (patefon) valının səsini gücləndirib reproduktor vasitəsilə eşitməyə imkan verən elektromaqnit cihaz. Qrammofonun iynəsinin val üzərində hərəkəti nəticəsində yaranan zəif mexaniki titrəmələri elektrik siqnallarına çevirən və bu siqnalları daha güclü bir şəkildə səs çıxaran reproduktorlara ötürən bir vasitədir. Bu cihaz, səsin daha yüksək və aydın eşidilməsini təmin edirdi. Əslində, adapter qrammofonun səs çıxarma sisteminin ayrılmaz bir hissəsi idi və sənət əsərinin tam zövqü üçün vacib rol oynayırdı.
Qrammofonun və adapterin iş prinsipi, valdakı səs dalğalarının iynə vasitəsilə mexaniki titrəmələrə çevrilməsinə əsaslanır. Bu titrəmələr adapterin elektromaqnit sistemində elektrik siqnallarına çevrilir. Bu elektrik siqnalları səs gücləndiricisi (amplifikator) vasitəsilə gücləndirilir və sonra reproduktorlar tərəfindən eşidilən səsə çevrilir. Beləliklə, adapter səsin zəif mexaniki enerjisini elektrik enerjisinə çevirən, bu enerjini gücləndirən və nəhayət bu enerjini eşidilə bilən səsə çevirən bir transdüser rolunu oynayırdı.
Texnologiyanın inkişafı ilə adapterlər daha mükəmməl hala gəldi və müxtəlif növləri meydana gəldi. Onların bəziləri müxtəlif val növləri ilə uyğunlaşdırılmış, bəziləri isə daha yüksək səs keyfiyyəti təmin edirdi. Adapterlər, qrammofonun əsas funksiyalarından biri olan səsin reproduksiyasını təkmilləşdirməklə, bu ənənəvi səs qeyd cihazının populyarlıq qazanmasına böyük təsir göstərmişdir. Onlar qrammofon musiqisinin geniş auditoriya üçün əlçatan olmasını təmin edirdilər.
Bu gün qrammofonlar və adapterlər əsasən kolleksiya əşyası kimi saxlanılır, lakin onların tarixi və texnoloji əhəmiyyəti hələ də inkar edilmir. Adapterlər səs texnologiyalarının inkişafında mühüm bir mərhələni təmsil edir və müasir səs sistemlərinin əsaslarını qoymuşdur.