izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Adekvat (latıncadan adequatus – eyni, uyğun, müvafiq) sifəti, bir şeyin başqa bir şeyə tam uyğunluğunu, müvafiqliyini, münasibliyini ifadə edir. Sadəcə "eyni" demək deyil, daha çox iki şey arasındakı münasibətin dəqiqliyini, doğru uyğunluğunu vurğulayır. Məlumatın həqiqətə, cavabın suala, həllin məsələyə, reaksiyanın təsirinə, təsvirin gerçəkliyə uyğunluğu adekvatlıq kimi təsvir oluna bilər.

Adekvatlıq anlayışı elmin müxtəlif sahələrində geniş istifadə olunur. Məsələn, tibbdə adekvat müalicə, xəstəliyin xüsusiyyətlərinə tam uyğun olan müalicəni; psixologiyada adekvat reaksiya, vəziyyətə münasib, məntiqli və gözlənilən reaksiyanı ifadə edir. İnformatika və kommunikasiya texnologiyalarında adekvat informasiya, məqsədə çatmaq üçün lazım olan tam və dəqiq informasiyanı təmsil edir. Ədəbiyyatda isə adekvat təsvir, əsərin mövzusunu və əhval-ruhiyyəsini tam əks etdirən, oxucuda düzgün təəssürat yaradan təsviri ifadə edir.

Adekvatlığın qiymətləndirilməsi kontekstdən asılıdır. Eyni bir hərəkət və ya cavab bir vəziyyətdə adekvat, digər bir vəziyyətdə isə adekvat olmaya bilər. Məsələn, güclü küləkdə çətir açmaq adekvat bir hərəkət deyil, halbuki sakit havada adekvatdır. Ona görə də adekvatlıq anlayışı mütləq deyil, nisbidir və müəyyən bir çərçivəyə bağlıdır.

Adekvat olmayan vəziyyətlər, çatışmazlıqlar, səhvlər və ya uyğunsuzluqlar ilə müşayiət olunur. Bu cür vəziyyətlər effektivliyin azalmasına, anlaşılmazlıqlara və hətta ciddi nəticələrə gətirib çıxara bilər. Ona görə də müxtəlif sahələrdə adekvatlığın təmin edilməsi çox vacibdir.

Qısacası, adekvatlıq, müvafiqlik, uyğunluq, dəqiqlik və düzgünlüyü birləşdirən bir anlayışdır və müxtəlif sahələrdə effektivlik və uğurun əsasını təşkil edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz