izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Adətkərdə: Bu söz, ərəb dilindən "adət" (عادت) və fars dilindən "kərdə" (کرده) sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmiş bir sifətdir. "Adət" sözü özü də vərdiş, ənənə, davamlı olaraq edilən iş deməkdir. "Kərdə" isə fars dilində "etmiş", "qəbul etmiş", "vərdiş etmiş" mənasını verir. Beləliklə, "adətkərdə" sözünün tam mənası "adətə salınmış", "adət etmiş", "alışmış", "vərdiş etmiş" və ya "öyrəşmiş" kimi ifadə edilə bilər.

Sözün mənasını daha geniş şəkildə izah etsək, adət etmənin sadəcə bir işə alışmaqdan daha çox bir davranış modelini, həyat tərzini əhatə etdiyini görərik. Adətkərdə olan şəxs müəyyən bir hərəkəti, vərdişi o qədər təkrarlamış olur ki, bu hərəkət onun davranışının tərkib hissəsinə çevrilir və bu hərəkəti etməmək ona çətinlik, narahatlıq və ya əskiklik hissi yaradır. Bu o demək deyil ki, adətkərdə olan insan həmin vərdişdən heç vaxt əl çəkə bilməz, sadəcə olaraq, həmin vərdiş onun gündəlik həyatının ayrılmaz bir parçası halına gəlib.

Misal olaraq, verilən sitatda "qəlyandan, çubuqdan, papirosdan bir şeyə adətkərdəsinizmi?" sualı, müəyyən bir tütün məmulatına alışma, vərdiş etmə və ya asılılıq mənasını verir. Sual həmçinin söhbətə maraqlı bir tərzdə giriş etmək üçün də istifadə oluna bilər. Adətkərdə olmaq həm müsbət, həm də mənfi mənalarda istifadə oluna bilər. Məsələn, idmanla adətkərdə olmaq müsbət, siqaret çəkməklə adətkərdə olmaq isə mənfi bir haldır.

Yekun olaraq, "adətkərdə" sözü sadəcə bir vərdişdən kənara çıxaraq, davranış, həyat tərzi və hətta asılılıq hallarını da əhatə edən daha geniş bir məna kəsb edir və kontekstdən asılı olaraq müxtəlif interpretasiyalara malik ola bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz