Ağılanma sözü "ağılanmaq" fellindən törəmə bir isimdir. "Ağılanmaq" isə öz növbəsində "ağıl" sözündən əmələ gəlmişdir və əsas mənası ağılla bağlı bir dəyişikliyi, inkişafı ifadə edir. Sadəcə "ağıl" gəlməsi kimi deyil, daha çox ağılın artması, inkişaf etməsi, yetkinləşməsi ilə bağlı bir prosesi nəzərdə tutur.
Ağılanma anlayışı müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalar kəsb edə bilər. Məsələn, bir insanın təcrübə qazanması, düşüncə tərzinin dəyişməsi, həyat dərsləri əldə etməsi nəticəsində ağıllanması, yəni ağılanma prosesi baş verə bilər. Bu proses tədricən baş verə bilər və həmin şəxsin daha müdrik, daha anlayışlı və daha düşüncəli olmağına səbəb olur.
Digər tərəfdən, ağılanma bir hadisənin, vəziyyətin və ya prosesin nəticəsində ortaya çıxan ağıllı həll yolu tapmaq, məntiqi nəticələr çıxarmaq kimi də başa düşülə bilər. Məsələn, bir problemin həllində ağılanma, problemin müxtəlif aspektlərini nəzərə alaraq ən optimal həlli tapmaq prosesidir. Bu mənada ağılanma, yaradıcı düşüncə və problem həll etmə bacarıqları ilə sıx bağlıdır.
Ümumiyyətlə, ağılanma statik bir vəziyyət deyil, dinamik bir prosesdir. Bu proses fərdi inkişaf, təhsil, təcrübə və ətraf mühitin təsiri ilə davamlı olaraq inkişaf edir. Ağılanma nəticəsində insan daha məsuliyyətli, daha müstəqil və daha effektiv həyat yaşamağı öyrənir. Həm də ağılanma, cəmiyyətin inkişafı üçün də mühüm bir amildir, çünki ağıllı və düşüncəli insanlar cəmiyyətin tərəqqisinə daha böyük töhfə verirlər.