Ağvalideyn sözü köhnə Azərbaycan dilində istifadə olunan bir termindir və əsasən ata-ananın hörmətini, itaətini pozmaq, onlara qarşı üsyankar davranmaq mənasını verir. Müasir dilə daha yaxın tərcüməsi “ata-anaya qarşı çıxmaq”, “ata-anadan üsyan etmək” və ya “ata-ananın sözünə girməmək” olardı.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, “ağ” əvvəlcə “böyük”, “əziz”, “müqəddəs” mənalarını ifadə edirdi. Beləliklə, “ağvalideyn” termini, sadəcə ata-ana demək deyil, onlara olan dərin hörmət və ehtiramın altını xüsusi olaraq vurğulayır. Ata-ananın hörmətinin pozulmasının ciddi bir əxlaqi pozuntu kimi qəbul olunduğu bir dövrdə bu sözün istifadəsi daha da mənalı olur.
Müasir Azərbaycan dilində “ağvalideyn” termini nadir hallarda işlədilir, əvəzinə “ata-ana”, “valideynlər”, “anavatan” kimi daha ümumi sözlər istifadə olunur. Lakin, bu sözün tarixi konteksti və mədəni əhəmiyyəti nəzərə alınmalıdır. Çünki “ağvalideyn” sözü sadəcə bir söz deyil, köhnə Azərbaycan cəmiyyətində ata-anaya olan hörmət və itaətin əsasını təşkil edən bir anlayışın ifadəsidir.
Misal olaraq, "uşaq ağvalideynə qarşı çıxdı" deyimi, uşağın ata-anasının sözünə girməməsi, onlara itaətsizlik göstərməsi və hörmətsizlik etməsi mənasını verir. Bu, sadəcə bir mübahisədən çox, əxlaqi bir pozuntu kimi qəbul edilirdi. Beləliklə, “ağvalideyn” sözü, mədəniyyətimizin dərinliklərindən gələn əxlaqi dəyərləri daşıyan nadir sözlərdən biridir.