Ah-vay, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında dərin duyğuları ifadə edən bir söz olub, sadəcə "dərd", "kədər", "qüssə" və "qəm" kimi ümumi mənalarla məhdudlaşmır. Daha dəqiq desək, ah-vay, ürəkdən sızan, iç dünyanın dərinliklərindən qopub gələn kədər və ağrının ifadəsidir. Bu, yalnız bir duyğu deyil, həm də bu duyğunun şiddətli ifadəsidir; bir fəryad, bir fəğandır.
Xətai’nin misrasında gördüyümüz kimi ("Çox etdi mənçün ah-vayı; Gözündən axıtdı dürlü çayı"), ah-vay, yalnız sözlə deyil, həm də gözyaşları ilə, bədənin reaksiyası ilə birlikdə ifadə olunan, həyatın ağrılı anlarının dərin izini daşıyan bir təcrübənin ifadəsidir. Bu, passiv bir kədər deyil; əksinə, daxili bir fırtınadır, qüvvətli bir emosiyanın açıq-aşkar ifadəsidir.
Ah-vay, sadəcə bir söz deyil, əsrlər boyu Azərbaycan xalqının duyğularının ifadəsində yer almış bir ifadədir. Həm yazılı ədəbiyyatda, həm də şifahi dilin zənginliyində öz əksini tapmış bu ifadə, müxtəlif mədəni və sosial kontekstlərdə, insanın həyatının çətin anlarında, acı və kədər dolu anlarında əsl duyğuların ifadə vasitəsi olaraq yaşamağa davam edir. Onun özündə insanın acısını, dərdini, ümidsizliyini, qəmini tam olaraq əks etdirən bir güc var.
Beləliklə, ah-vay, sadə bir lüğət mənasının xaricində, çox daha geniş, daha dərin və daha maraqlı bir mənaya malikdir. Bu, yalnız bir söz deyil, əsl duyğuların təcəssümüdür, Azərbaycan dilinin ifadə qüdrətinin bariz nümunəsidir.