Ala-toranlıq sözü, Azərbaycan dilində, əsasən günün ala-qaranlıq vaxtını, günəşin doğması və ya batması zamanı işıq və kölgənin qarışığından əmələ gələn zəif işıqlı, qarışıq rəngli bir atmosferi ifadə edir. Ala-qaranlıqdan fərqli olaraq, "ala-toranlıq"da daha çox qarışıqlıq, bulanıqlıq və qeyri-müəyyənlik hissi var. Sözün özündə "ala"nın rəng qarışığı, "toranlıq"ın isə qaranlıq, bulanıq mənasını birləşdirməsi bu qarışıq və zəif işıqlı atmosferi daha yaxşı təsvir edir.
Misallar göstərir ki, "ala-toranlıq" daha çox səhər tezdən günəşin hələ tam doğmadığı, ya da axşam saatlarında günəşin batdığı anlarda, işığın zəif olduğu və ətrafın qaranlıq və işıqlı anların qarışığı ilə xarakterizə olunduğu zamanlarda işlədilir. M. Hüseynin misalında olduğu kimi, bu söz əsasən təbiətin vəziyyətini təsvir etmək üçün istifadə olunsa da, məcazi mənada da işlənə bilər - məsələn, qarışıq, anlaşıqlı olmayan bir vəziyyəti təsvir etmək üçün.
Lüğətlərdə "ala-toranlıq" sözünün "ala-qaranlıq"ın sinonimi kimi göstərilməsinə baxmayaraq, arasında incə bir fərq var. "Ala-qaranlıq" daha neytral bir ifadə olarkən, "ala-toranlıq" daha çox emosional yüklü bir ifadədir və çox vaxt zəif işıqlandırma ilə yanaşı qarışıqlıq, bulanıqlıq və müəyyənsizlik hisslərini də özündə əks etdirir. Bu səbəbdən də ədəbi əsərlərdə daha çox atmosferin, duyğuların və vəziyyətin təsvirində istifadə olunur.
Ümumiləşdirərək deyə bilərik ki, "ala-toranlıq" sözü Azərbaycan dilinin zənginliyini göstərən, çoxlu məna çalarlarını özündə birləşdirən, sadəcə olaraq "ala-qaranlıq" deyilməyən, daha dərin mənaları olan bir söz olaraq qalır.