izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Alagöz: Bu söz, Azərbaycan dilində, iri və açıq mavi rəngli gözləri olan şəxsi təsvir etmək üçün işlədilir. Sadəcə "mavi gözlü" ifadəsindən daha çox ifadə gücünə malikdir. "Alagöz" sözü, gözün rənginin təkcə mavi olmasını deyil, həm də bu mavinin parlaqlığını, dərinliyini və açıqlığını vurğulayır. Sanki gözün içindəki mavi, dənizdəki dalğanı xatırladan bir canlılıq və parlaqlıq varmış kimi təsəvvür yaradır.

Misal olaraq, "Alagöz oğlan" deyərkən, sadəcə oğlanın mavi gözlü olduğunu deyil, həm də bu gözlərin ətrafındakı cazibəni, gözəlliyi və bəlkə də bir az da sirrli bir aura hissini ifadə etmək istəyirik. "Alagöz qız" ifadəsi üçün də eyni şey doğrudur. Bu söz, insanın xarici görünüşünü təsvir etməklə yanaşı, onun daxili aləminə də müəyyən bir işarədir. Gözlərin ifadəliliyi, şəxsin xarakterini, duyğularını əks etdirir.

Nəsimi'nin "Kirpiginin əsiriyəm şol alagözlü fitnənin" misalında isə "alagözlü" sözü daha da güclü təsir bağışlayır. Burada "alagöz" yalnız gözün rəngini deyil, həm də gözün sahibi olan qadının cazibəsini, gözəllik və fitnəkarlığını ifadə edir. "Alagöz" sözü ilə birlikdə "fitnə" sözü istifadə olunması, bu gözəlliyin həm cəlbedici, həm də təhlükəli bir tərəfinə işarə edir. Yəni, Nəsimi bu misalda sevgilinin gözəlliyinin təsir gücündən danışır. Bu təsir, təkcə fiziki gözəlliklə deyil, həm də bu gözəlliyin daxili aləmə təsirindən qaynaqlanır. Beləliklə, "alagöz" sadə bir təsvir sözü olmaqdan çıxaraq, poetik və həmçinin obrazlı bir ifadəyə çevrilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz