Alçaqlıq sözü Azərbaycan dilində bir neçə mənada işlənir və hər bir mənası özünəməxsus çalarlar daşıyır. Əsasən, hündürlüyün azlığını, aşağılığı ifadə edir, lakin məcazlı mənalarda da istifadə olunur.
Birinci və əsas mənası fiziki hündürlüyün azlığıdır. Bu mənada "alçaqlıq" hər hansı bir obyektin, məsələn, damın, ağacın və ya divarın yer səviyyəsindən hündürlüyünün azlığını bildirir. Məsələn, "Damın alçaqlığı otağı boğur" cümləsində alçaqlıq, damın hündürlüyünün kifayət qədər olmamasını və bu vəziyyətin otağın görünüşünə və rahatlığına mənfi təsirini ifadə edir. Bu, sadəcə bir ölçü məsələsi deyil, həm də estetik və funksional bir aspektdir.
İkinci mənası boy qısalığıdır. Bu zaman alçaqlıq insanın boyunun qısa olması deməkdir. Lakin bu mənada alçaqlıq termininin daha çox insana aid deyil, onun boyuna aid olduğu vurğulanmalıdır. "Onun boyunun alçaqlığı" ifadəsi insanın xarakterini deyil, sadəcə fiziki xüsusiyyətini təsvir edir.
Üçüncü və daha maraqlı tərəfi isə məcazi mənalarıdır. Bu mənada alçaqlıq, əsasən, mənəvi keyfiyyətlərlə bağlı olur, əxlaqsızlığı, alçaq əməlləri, namərdliyi, ədəbsizliyi ifadə edə bilər. Ancaq bu mənada "alçaqlıq" sözü birbaşa istifadə edilməkdənsə, daha çox "alçaq əməl", "alçaq niyyət" kimi ifadələrdə işlədilir. Bu məcazlı istifadə hündürlük və alçaqlıq metaforalarının mənəvi keyfiyyətlərlə əlaqələndirilməsinə əsaslanır. Yüksək mənəvi keyfiyyətlər "yüksəklik"lə, aşağı mənəvi keyfiyyətlər isə "alçaqlıq"la müqayisə edilir.