izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Alışdırma (Alışdırmaq2 feliindən törəmiş isim): Əsas mənası alışdırmaq hərəkəti, yəni bir şeyə, bir vəziyyətə, bir adətə, bir mühitə və ya şəxsə öyrəşmə prosesidir. Lakin bu sadə tərif, sözün zəngin məna çalarlarını tam əhatə etmir. Alışdırma, sadəcə öyrəşmə deyil, həm də bu öyrəşmə prosesinin nəticəsidir; yeni bir vəziyyətə, mühitə və ya adətə inteqrasiya olunma, uyğunlaşma və bəzən də özünü o mühitə, vəziyyətə və ya adətə uyğunlaşdırma deməkdir.

Məsələn, “yeni işə alışdırma” deyəndə sadəcə işin tələblərini öyrənmək deyil, həm də iş yerinin qaydalarına, iş yoldaşlarına və yeni iş qrafikinə uyğunlaşma prosesi nəzərdə tutulur. Bu proses həm fiziki, həm də psixoloji cəhətdən çətinliklər yarada bilər. Alışdırma müddəti fərdi xüsusiyyətlərdən, yeni vəziyyətin mürəkkəbliyindən və fərdin adaptasiya qabiliyyətindən asılı olaraq dəyişir.

Alışdırma, həmçinin, bir şeyin və ya bir hadisənin təsirini azaltmaq, onu adi hala gətirmək mənasında da işlədilə bilər. Məsələn, “qaranlığa alışdırma” deyəndə, ilk vaxtlarda qorxu yaradan qaranlığa zaman keçdikcə öyrəşmək, onun təsirindən azad olmaq nəzərdə tutulur. Bu mənada alışdırma, bir növ “immunitet” qazanmaq kimi də izah oluna bilər.

Ümumiləşdirərək deyə bilərik ki, “alışdırma” sözü, bir fərdin və ya sistemin dəyişən şərtlərə uyğunlaşma, inteqrasiya və adaptasiya prosesini və nəticəsini ifadə edən çoxcəhətli bir anlayışdır. Bu proses həm sürətli, həm də uzun müddətli ola bilər və hər zaman müsbət emosiyalar gətirməyə bilər. Alışdırma, həyatın özü qədər dinamik və mürəkkəb bir anlayışdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz