Almanax (ər. “əlmənah” sözündən) müxtəlif yazıçıların əsərlərindən — hekayələrindən, şeirlərindən, pyeslərinin parçalarından, esse və ya publisistik yazılarından — ibarət olan, müntəzəm olaraq nəşr olunmayan məcmuədir. Yəni, almanaxlar müəyyən bir dövrdə (məsələn, hər il və ya hər ilin müəyyən bir vaxtında) çıxmayan, nəşrinin periodikliyi olmayan kitablardır. Onların nəşr olunma tezliyi müəlliflərin yaradıcılıq fəaliyyətinə, redaksiya heyətinin işinə və bir sıra digər amillərə bağlıdır.
Almanaxlar tez-tez müəyyən bir mövzuya, temaya, ədəbi istiqamətə və ya hətta müəyyən bir coğrafi regiona həsr olunurlar. Məsələn, “Azərbaycan ədəbiyyatı almanaxı”, “Qadın ədəbiyyatı almanaxı”, "Xəzər almanaxı" və s. adları ilə nəşr olunan almanaxlar var. Bu, onlara xüsusi bir identifikasiya və məzmun bəxş edir. Həmçinin, almanaxların hər bir nömrəsində müxtəlif janr və üslublarda əsərlər ola bilər, bu da onların oxucu kütləsi üçün daha cəlbedici hala gətirir.
Tarix boyu almanaxlar ədəbiyyatın inkişafında mühüm rol oynamış, yeni istedadların üzə çıxmasına və müxtəlif ədəbi məktəblərin formalaşmasına kömək etmişdir. Onlar həmçinin ədəbiyyat tarixinin tədqiqi üçün də qiymətli mənbə sayılırlar, çünki müəyyən bir dövrün ədəbi mənzərəsini əks etdirirlər. Almanaxlar, ədəbiyyatın "kollektiv portreti" kimi qəbul edilə bilər, müxtəlif yazıçıların yaradıcılıq üslublarını bir arada görməyə imkan verir. Beləliklə, almanaxlar təkcə ədəbiyyatın inkişafına töhfə verməklə yanaşı, həm də ədəbiyyat tarixinin ayrılmaz bir hissəsini təşkil edirlər.