Almaz (ərəb. الماس - almas) – təbiətdə rast gələn ən bərk mineral, karbonun (C) allotropik modifikasiyasıdır. Kristal qəfəsinin unikal quruluşu sayəsində almaz son dərəcə yüksək sərtliyə (Mohs şkalasında 10 bal) malikdir, yalnız başqa bir almazla cızıla bilər. Rəngsiz, şəffaf olmasına baxmayaraq, müxtəlif çirklənmələr nəticəsində sarı, qəhvəyi, mavi, yaşıl, qırmızı və hətta qara rəngdə də rast gəlinir. Rəngsiz və yüksək keyfiyyətli almazlar qiymətli daş kimi istifadə olunur.
Almazın yüksək sərtliyi onu sənayedə, xüsusilə də kəsmə və cilalama vasitələrinin istehsalında əvəzsiz edir. Zərgərlik sənayesində isə, xüsusi üsullarla yonulub cilalanmış almazlar – brilyantlar – gözəllik və dəyər rəmzi kimi qiymətləndirilir. Brilyantın parıltısı onun kristal quruluşundan və unikal şəkildə yonulmasından asılıdır; həndəsi doğruluq və işıq şüalarının əks etdirilməsinin optimallaşdırılması brilyantın gözəlliyini müəyyən edir.
Almaz yataqları dünyanın müxtəlif yerlərində, əsasən maqmatik süxurların daxilində və ya allüvial çöküntülərdə tapılır. Ən böyük almaz yataqları Cənubi Afrikada, Rusiyada, Avstraliyada və Kanadada yerləşir. Almazın mənşəyi hələ də tam olaraq aydın deyil, lakin alimlər onun Yer kürəsinin dərinliklərində yüksək temperatur və təzyiq şəraitində yaranması haqqında fərziyyələr irəli sürürlər.
Tarix boyu almazlar hökmdarlar, zadəganlar və zəngin insanlar tərəfindən qiymətli əşya kimi toplanılıb və bəzən dini və ya sehrli gücə malik olduğuna inanılıb. Bu gün isə almaz, onun nadirliyi, gözəlliyi və davamlılığı sayəsində hələ də sevgi, sədaqət və əbədiyyət rəmzi olaraq qalmaqdadır.