Aliterasiya (latınca alteratio – dəyişiklik, dəyişdirmə) musiqi nəzəriyyəsində əsas səsin, yəni melodiyanın əsas notunun, yarım ton və ya bütöv ton intervalı qədər yüksəldilməsi (zilləşdirilməsi) və ya aşağı salınması (bəmləşdirilməsi) prosesini ifadə edir. Bu, əsas səsin tonluluğunda qısamüddətli bir dəyişiklik yaratmaqla melodiyaya ifadəlilik və dinamizm qatır.
Aliterasiya üsulu bəstəkarlara əsərlərinə emosional rəngarənglik vermək imkanı verir. Məlumatın yuxarıya doğru dəyişdirilməsi (zilləşdirilməsi) təntənəli, şən, həyəcanlı və ya qürurlu duyğuları ifadə edərkən, aşağıya doğru dəyişdirilməsi (bəmləşdirilməsi) kədərli, hüzünlü, fikrə dalmış və ya qəmli əhval-ruhiyyəni ifadə etməyə kömək edir. Aliterasiya tez-tez melodik xəttin daha da gözəlləşdirilməsi, həmçinin müəyyən bir hissin daha da vurğulanması məqsədilə istifadə olunur.
Qeyd etmək lazımdır ki, aliterasiyanın tətbiqi bəstəkarın musiqi estetik görüşündən, əsərin üslubundan və ifadə etmək istədiyi duyğudan asılıdır. Aliterasiya həmçinin, müəyyən bir intervalın tonal mərkəzin dəyişməsinə səbəb olaraq, musiqidə yeni harmonik və melodik imkanlar yaradır. Beləliklə, aliterasiya sadəcə səsin yüksəldilməsi və ya aşağı salınması deyil, melodiyanın ifadə qüvvəsini artıran və musiqi toxumasını zənginləşdirən bir bədii üsuldur.
Müasir musiqi əsərlərində də aliterasiyaya rast gəlmək mümkündür. Bəstəkarlar aliterasiyadan melodiyanın ekspressivliyini artırmaq, tonal çalarları zənginləşdirmək və dinləyicinin duyğularına daha güclü təsir etmək üçün istifadə edirlər. Bu baxımdan, aliterasiya, musiqi bəstələmədə səmərəli və maraqlı bir bədii vasitədir.