izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Amalqama [fr. əsli ərəbcədən] bəzi metalların civə ilə əmələ gətirdiyi birləşmədir. Bu birləşmə kimyəvi reaksiya nəticəsində deyil, metalların bir-birində həll olması ilə əmələ gəlir. Ona görə də amalqama, ərinti və ya xəlitə kimi də adlandırılır, lakin kimyəvi birləşmə deyil, daha çox fiziki bir qarışıqdır.

Amalqamanın vəziyyəti (maye, yarımmaye və ya bərk) istifadə olunan metalların növündən və nisbətindən asılıdır. Məsələn, natrium və civənin amalqaması maye halda olur, qızıl və civənin amalqaması isə bərk haldadır. Bu xüsusiyyət amalqamaları müxtəlif sahələrdə tətbiq etməyə imkan verir.

Tarixən amalqamalar, xüsusilə də qızıl və gümüşün çıxarılması proseslərində geniş istifadə olunmuşdur. Civənin yüksək sıxlığı və digər metallarla asanlıqla birləşmə qabiliyyəti bu prosesləri asanlaşdırırdı. Ancaq sonralar, civənin zəhərli olması səbəbindən, bu üsullar tədricən daha ekoloji cəhətdən təmiz üsullarla əvəz edilmişdir.

Müasir dövrdə amalqamaların tətbiq sahələri daha müxtəlifdir. Onlar stomatologiyada plomb materialı kimi (xüsusilə civə, gümüş, qalay və qurğuşun əsaslı amalqamalar) istifadə olunur, baxmayaraq ki, son illərdə bu sahədə də alternativ materialların populyarlığı artmaqdadır. Bundan əlavə, amalqamalar kimya sənayesində, elektrik mühəndisliyində və digər sahələrdə müxtəlif məqsədlər üçün istifadə olunur.

Qeyd etmək lazımdır ki, civənin zəhərli olması səbəbindən amalqamaların istifadəsi və atılması zamanı təhlükəsizlik tədbirlərinə riayət edilməsi çox vacibdir. Civənin ətraf mühitə buraxılması ciddi ekoloji problemlər yarada bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz