izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Anqırtı sözü Azərbaycan dilində əsasən eşşəyin səsini, daha doğrusu eşşəyin bağırtısını ifadə edir. Lüğətlərdə qeyd edildiyi kimi, uzaqdan eşidilən bu səs "Anqırtı səsi gəlir" kimi ifadələrlə təsvir olunur. Lakin, sözün mənası daha genişdir və sadəcə eşşək səsi ilə məhdudlaşmır.

Anqırtı, ümumi mənada, bərk, sərt, qəfil və qırğın bir səs kimi də qəbul edilə bilər. Bu səsin mənbəyi eşşək ola bilər, amma eyni zamanda digər heyvanların səsi, ya da cansız əşyaların yaratdığı güclü və xoşagəlməz bir səs də anqırtı kimi təsvir oluna bilər. Məsələn, qəfil bir partlayış, qapının gurultulu çırpılması, ya da maşının kəskin sürətlənməsi zamanı yaranan səs anqırtı ilə ifadə oluna bilər. Beləliklə, anqırtı sözü, səsin keyfiyyətinə – bərkliyinə, qəfilliyə və xoşagəlməzliyinə diqqət çəkir.

Misal olaraq verilən "İki yüz il idi ki, yatmışdım Təbrizdə … nə maşın çığır…" cümləsindəki "maqın çığır" ifadəsi, anqırtı ilə müqayisə edilə bilər. Hər iki söz də güclü və xoşagəlməz səsləri ifadə etsə də, "çığır" daha çox davamlı və bəlkə də daha yüksək bir səsi ifadə edir. Anqırtı isə daha qəfil, daha qısa və daha kəskin bir səs təəssüratı yaradır.

Beləliklə, "Anqırtı" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişsə də, əsas özülündə bərk, qəfil və xoşagəlməz bir səsi ifadə etmək kimi ümumi bir xüsusiyyət daşıyır. Onun əsasən eşşək səsi ilə əlaqələndirilməsi, sözün leksik tarixi ilə bağlıdır və bu əlaqəni tamamilə aradan qaldırmaq düzgün olmazdı.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz