Mənası: Arxa qapı – təhlükəsizlik mexanizmlərini aldatmaq üçün istifadə edilən avtorizə olunmamış gizli proqram və ya aparat təminatı
Tərif
Back door (arxa qapı) kompüter sistemlərinə, şəbəkələrə və ya proqram təminatına avtorizə olunmamış giriş imkanı təmin edən gizli giriş nöqtəsidir. Bu giriş nöqtəsi sistemin təhlükəsizlik mexanizmlərini aşaraq, qanunsuz girişə və məlumat oğurluğuna imkan yaradır. Back door-lar həm proqram təminatında (məsələn, gizli komanda, şifrə və ya funksiya), həm də aparat təminatında (məsələn, fiziki giriş portu) yerləşə bilər.
İstifadə Sahələri
- İnformasiya Texnologiyaları (İT): Back door-lar əsasən kiberhücumlar zamanı istifadə olunur. Hackerlər sistemə daxil olmaq və zərərli fəaliyyətlər həyata keçirmək üçün back door-lardan istifadə edirlər.
- Kompüter Təhlükəsizliyi: Təhlükəsizlik mütəxəssisləri bəzən sistemlərdə back door-lar qoyurlar. Bu, sistemə problemsiz daxil olmağa və təhlükəsizlik problemlərini həll etməyə imkan verir. Lakin bu cür back door-ların lazımsız hallarda istifadəsinin qarşısını almaq vacibdir.
- Casusluq: Dövlət qurumları və ya digər təşkilatlar rəqiblərinin sistemlərinə nəzarət etmək üçün back door-lardan istifadə edə bilərlər. Bu, qanunsuz bir fəaliyyətdir və ciddi əxlaqi və hüquqi nəticələrə səbəb ola bilər.
Növləri
- Proqram Təminatı Back Door-ları: Proqram koduna əlavə edilmiş gizli funksiyalar və ya komandalar.
- Aparat Təminatı Back Door-ları: Fiziki olaraq aparat komponentlərinə əlavə edilmiş gizli giriş nöqtələri.
Risklər
Back door-ların mövcudluğu sistemin təhlükəsizliyini ciddi şəkildə pozur. Bu, məlumat oğurluğu, sistemin sıradan çıxması, maliyyə itkiləri və digər mənfi nəticələrə səbəb ola bilər.