Demilitarized Zone (DMZ) - Demilitarizasiya Zonası, hərbi qüvvələrin, silahların və hərbi qurğuların yerləşdirilməsinin qadağan edildiyi coğrafi ərazi. Bu zonalar adətən iki və ya daha çox dövlət arasında sərhəddə, ya da münaqişənin dayandırılması nəticəsində yaradılır.
İstifadə sahələri:
- Siyasi Elmlər: Beynəlxalq münasibətlərdə, münaqişələrin həllində və sülh müqavilələrinin tərkib hissəsi kimi mühüm rol oynayır. DMZ-lər münaqişənin yenidən alovlanmasının qarşısını almaq üçün bir təhlükəsizlik tədbiri kimi xidmət edir.
- Hərbi Elmlər: Hərbi strategiyanın, hərbi coğrafiyanın və hərbi əməliyyatların planlaşdırılmasında əsas rol oynayır. DMZ-lərin nəzarəti və mühafizəsi hərbi qüvvələr üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
- Coğrafiya: Coğrafi baxımdan DMZ-lər dövlətlər arasındakı sərhədləri, ya da müəyyən bir ərazinin hüdudlarını müəyyən edir. Onların coğrafi mövqeyi, ərazi xüsusiyyətləri və əhəmiyyəti coğrafi tədqiqatların mövzusu ola bilər.
- Beynəlxalq Hüquq: DMZ-lərin hüquqi statusu və idarə edilməsi beynəlxalq hüququn əsas mövzularından biridir. Beynəlxalqa müqavilələr və razılaşmalar DMZ-lərin hüquqi çərçivəsini müəyyən edir.
- Kompüter Şəbəkələri: "DMZ" termini kompüter şəbəkələrində də istifadə olunur. Bu halda, şirkət şəbəkəsinin xarici dünya ilə təmasda olduğu, lakin daxili şəbəkədən təcrid olunmuş bir zonanı bildirir. Bu, təhlükəsizlik məqsədləri üçün istifadə olunur.
Əlavə İzah:
DMZ-lər müxtəlif ölçülərdə və xüsusiyyətlərdə ola bilər. Bəzi DMZ-lər dar zolaqlardan, digərləri isə geniş ərazilərdən ibarətdir. Onların idarə edilməsi və nəzarəti müxtəlif yollarla həyata keçirilə bilər, bəzən birgə, bəzən isə birtərəfli olaraq.