Mənası: Java – paralel, obyekt-yönümlü, siniflərə əsaslanan və mümkün qədər az realizə asılılığının olması xüsusi olaraq nəzərdə tutulmuş proqramlaşdırma dili.
Ümumi Xüsusiyyətlər
Java, geniş yayılmış və çox platformalı bir proqramlaşdırma dilidir. Onun əsas üstünlüklərindən biri platformadan asılılığının minimuma endirilməsidir. "Yaz bir dəfə, hər yerdə işlət" (Write Once, Run Anywhere - WORA) prinsipi ilə yaradılmış Java kodu, Java Virtual Machine (JVM) adlanan virtual maşın vasitəsilə müxtəlif əməliyyat sistemlərində işləyə bilir. Bu, proqramın müxtəlif platformalarda yenidən tərtib edilməsinə ehtiyacı aradan qaldırır.
Obyekt-Yönümlü Proqramlaşdırma (OYP)
Java tam obyekt-yönümlü bir dildir. Bu o deməkdir ki, proqramın əsas elementləri obyektlərdir və onlar müəyyən xüsusiyyətlərə (atributlar) və hərəkətlərə (metodlar) malikdirlər. OYP prinsipləri olan Encapsulation (kapsullaşdırma), Inheritance (irsilik) və Polymorphism (polimorfizm) Java-nın gücünü və təşkilatlanma qabiliyyətini artırır.
Siniflərə Əsaslanan Struktur
Java proqramları siniflər şəklində təşkil edilir. Hər bir sinif özündə obyektlərin nümunələrini (instanslarını) yaradır. Siniflər təkrar istifadə oluna bilən kod bloklarının yaradılmasına və proqramın modullar halında təşkili üçün imkan yaradır.
Paralellik
Java, paralel proqramlaşdırmanı dəstəkləyir. Bu, proqramın bir neçə iş parçalarına bölünərək eyni zamanda işlənməsinə imkan verir və performansı artırır. Java'nın `Thread` və `Runnable` interfeysləri bu paralellik üçün alətlər təqdim edir.
İstifadə Sahələri
- Web tətbiqləri: Java Enterprise Edition (JEE) platforması geniş miqyaslı veb tətbiqlərinin yaradılması üçün istifadə olunur.
- Mobil tətbiqlər: Android əməliyyat sistemi Java-ya əsaslanır.
- Masaüstü tətbiqləri: Java Swing və JavaFX kitabxanaları masaüstü proqramlarının inkişafı üçün istifadə olunur.
- Böyük məlumatlar: Hadoop və Spark kimi böyük məlumat emalı sistemləri Java ilə yazılmışdır.
- Elm və texnika: Java, elmi hesablamalar və simulyasiyalar üçün istifadə oluna bilər.
- Oyun inkişafı: Java, oyun inkişafı üçün də istifadə olunan bir proqramlaşdırma dilidir.