izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

İrsilik: Bu termin, bir varlığın əcdadlarından miras aldığı xüsusiyyətləri, xarakteristikaları və ya xəstəlikləri ifadə edir. Sadəcə "irs olma" və ya "irsdən gəlmə" mənasından daha geniş bir kontekstdə düşünülməlidir. İrsilik, genetik materialın valideynlərdən övladlara ötürülməsi prosesini əhatə edir və bu ötürülmənin nəticələrini özündə əks etdirir. Bu, həm fiziki xüsusiyyətləri (göz rəngi, boy, saç rəngi kimi), həm də xəstəliklərə və digər genetik meylliliyə aid ola bilər.

İrs olaraq qəbul edilən xüsusiyyətlərin ötürülmə mexanizmi, əsasən genlər vasitəsilə həyata keçirilir. Genlər, DNT-nin müəyyən seqmentləridir və orqanizmin xüsusiyyətlərini müəyyən edən genetik kodları ehtiva edirlər. Bu genlər, cinsiyyət hüceyrələri (sperma və yumurta) vasitəsilə valideynlərdən övladlara ötürülür və beləliklə, yeni nəslin genetik tərkibini formalaşdırır. Bu ötürülmə prosesində, genlərdə baş verən mutasiyalar da yeni xüsusiyyətlərin və ya xəstəliklərin yaranmasına səbəb ola bilər.

İrsən keçən xüsusiyyətlər yalnız fiziki xüsusiyyətlərlə məhdudlaşmır. Davranış nümunələri, metabolik proseslər, müəyyən xəstəliklərə meyllilik və hətta bəzi intellektual qabiliyyətlər də genetik irsilik yolu ilə ötürülə bilər. Ancaq bu, irsilik tam olaraq bütün xüsusiyyətləri müəyyən edir demək deyil. Ətraf mühitin təsiri də həyati rol oynayır və genlərin ifadəsini dəyişə bilər. Bu mürəkkəb qarşılıqlı təsir nəticəsində fərdin son xüsusiyyətləri formalaşır.

Genetika elmi, irsiliyin mexanizmlərini araşdırmaqla, insan sağlamlığının qorunması, xəstəliklərin diaqnozu və müalicəsi, eləcə də kənd təsərrüfatı və digər sahələrdə mühüm tətbiqlərə malikdir. İrsilik haqqındakı biliklərimiz daim inkişaf edir və gələcəkdə daha çox maraqlı kəşflər gözlənilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz