Mənası: RIPE Message Digest (RIPE mesaj icmalı)
Tərif
Rıpemd (RIPEMD), kriptoqrafik hesablama üsulu olub, verilən məlumatların qısa və unikal bir həzm (digest) koduna çevirilməsinə imkan verir. Bu kod, orijinal məlumatın bütövlüyünü təsdiq etmək üçün istifadə olunur. Başqa sözlə, Rıpemd hər hansı bir məlumatın (mətn, fayl və s.) unikal bir "barmaq izi" yaradır. Əgər məlumata ən kiçik dəyişiklik edilsə, yaranan Rıpemd həzmi də tamamilə dəyişəcək.
İstifadə Sahələri
- Kriptoqrafiya: Məlumatların bütövlüyünün təsdiqlənməsi və saxtakarlıqların aşkarlanması üçün geniş istifadə olunur. Rıpemd, elektron imzalar, rəqəmli sertifikatlar və məlumatların etibarlı şəkildə ötürülməsi kimi tətbiqlərdə vacib rol oynayır.
- Kompüter Təhlükəsizliyi: Faylların bütövlüyünün yoxlanılması, zərərli proqramların aşkarlanması və viruslardan qorunma sistemlərində tətbiq olunur.
- Verilənlər Bazaları: Verilənlərin etibarlı saxlanılması və dəyişikliklərin aşkarlanması üçün istifadə oluna bilər.
- Şəbəkə Təhlükəsizliyi: Məlumatların etibarlı ötürülməsini təmin etmək üçün istifadə oluna bilər.
Alqoritm
Rıpemd alqoritmi, məlumatları müəyyən bir qaydada emal edərək, sabit uzunluqlu bir həzm kodu yaradır. Bu alqoritm, müxtəlif uzunluqdakı məlumatlar üçün eyni uzunluqda həzm kodu istehsal edir. Fərqli Rıpemd versiyaları (məsələn, RIPEMD-128, RIPEMD-160, RIPEMD-256, RIPEMD-320) müxtəlif uzunluqlu həzm kodları yaradırlar.
Dezavantajlar
Hal-hazırda Rıpemd alqoritminin müəyyən zəiflikləri aşkar edilib və daha güclü kriptoqrafik hesablama üsullarına üstünlük verilir. Buna baxmayaraq, bəzi tətbiqlərdə hələ də istifadə olunur.