Mənası: System Access Control List - Sistemə Girişi İdarəetmə Siyahısı
Tərif
Sacl (System Access Control List), kompüter sistemlərinin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün istifadə olunan bir mexanizmdir. Bu mexanizm, müəyyən resurslara (fayllar, qovluqlar, cihazlar və s.) girişə icazə verən və ya qadağan edən qaydaları müəyyən edir. Sacl, istifadəçilərə və ya qruplara bu resurslara müəyyən səlahiyyətlər verir. Bu səlahiyyətlər oxuma, yazma, icra etmə və ya silmə kimi əməliyyatları əhatə edə bilər.
İstifadə Sahələri
- Əməliyyat Sistemləri: Windows, Linux, macOS kimi əməliyyat sistemlərində fayl və qovluqların təhlükəsizliyini təmin etmək üçün geniş istifadə olunur.
- Verilənlər Bazaları: Verilənlər bazalarında istifadəçilərin müəyyən cədvəllərə və ya verilənlərə giriş səlahiyyətlərini idarə etmək üçün tətbiq olunur.
- Şəbəkə Təhlükəsizliyi: Şəbəkə cihazları və resurslarına girişə nəzarət etmək üçün istifadə olunur. Məsələn, firewall-larda giriş qaydalarını müəyyən etmək üçün Sacl prinsiplərindən istifadə edilir.
- Tətbiq Proqramları: Müxtəlif tətbiq proqramlarında istifadəçilərin müəyyən funksiyalara və ya verilənlərə giriş səlahiyyətlərini idarə etmək üçün tətbiq olunur.
Komponentlər
Sacl ümumiyyətlə aşağıdakı komponentlərdən ibarətdir:
- Obyekt: Qorunan resurs (fayl, qovluq, verilənlər bazası cədvəli və s.).
- Subyekt: Resursa girişə cəhd edən istifadəçi və ya proses.
- Səlahiyyətlər: Subyektə obyekt üzərində icazə verilən əməliyyatlar (oxuma, yazma, icra etmə, silmə və s.).
Əlaqəli Terminlər
- Access Control List (ACL)
- Təhlükəsizlik Siyasəti
- İcazələr
- İstifadəçi Səlahiyyətləri