Dərviş adı, sadəcə "peyğəmbər, imamlar və Kərbəla hadisələrinə həsr olunmuş qəsidələr oxuyub pul toplayan dindar" kimi dar mənada izah edilməkdən daha geniş və dərin bir mənaya malikdir. Bu, tarix boyu müxtəlif mədəniyyətlərdə, xüsusilə də İslam dünyasında, özünəməxsus bir həyat tərzi və fəlsəfəni təmsil edən bir termindir.
Əslində, dərviş sözü "fakir", "yoxsul", "sərvətsiz" mənalarına gəlir və maddi dünyadan özünü uzaqlaşdıran, ruhsal kamilliyə can atan bir şəxsi ifadə edir. Onlar, əksər hallarda, dinə olan bağlılıqlarını göstərmək üçün sərvətdən imtina edərək sadə, təvazökar bir həyat yaşayırlar. Bu tərk edən sərvət yalnız maddiyyat deyil, həm də dünyəvi istəklər, şöhrət və nüfuz deməkdir.
Dərvişlər, fərqli tarixi dövrlərdə və coğrafi bölgələrdə müxtəlif tariqətlərə (süfizm təriqətlərinə) mənsub ola bilərlər. Hər bir tariqət özünəməxsus ritualları, ənənələri və fəlsəfəsi ilə seçilir. Bəzi dərvişlər səyahət edərək, qəsidələr oxuyub və ya dini təlimlər verərək həyatlarını qidalandırırlar. Ancaq bu, onların həyat tərzini tamamilə ifadə etmir. Çünki bir çox dərviş zəngin himayəçilərə və ya xeyriyyə müəssisələrinə bel bağlamaz, öz əməkləri ilə yaşamaları onların həyat fəlsəfəsinin əsasını təşkil edir.
Beləliklə, dərviş anlayışı, sadəcə pul qazanmaq üçün dini ayinlər icra edən bir şəxsi deyil, dünyəvi ehtiyaclarını minimum səviyyədə saxlayaraq ruhsal kamilliyə can atan, müxtəlif tariqətlərə mənsub olan, fərqli həyat üsullarına malik olan bir qrup insanı əhatə edir. Onların həyat tərzləri dərin fəlsəfi və dini inanclar üzərində qurulur. Kərbəla hadisələrinə həsr olunmuş qəsidələr oxumaq sadəcə bu geniş mənanı anlamaq üçün nümunələrdən biridir.