Xətayi adı, məşhur Azərbaycan şairi və dövlət xadimi Şah İsmayıl Xətainin təxəllüsü olaraq, zəngin və çoxşaxəli bir mənaya malikdir. Sadəcə "məşhur" sözü ilə ifadə etmək onun dərinliklərini əks etdirmir.
Bir tərəfdən, "Xətai" "Xətay" sözündən törəyərək, tarixi mənbələrə əsasən, Şah İsmayılın mənşəyinə işarə edə bilər. Bəzi tədqiqatçılar Xətayın Kitay türkləri ilə əlaqəli olduğunu irəli sürürlər. Bu, Şah İsmayılın soy kökünün Uzaq Şərqdən gələn qədim türklərə bağlı olduğunu göstərən bir ehtimal kimi qəbul edilə bilər. Beləliklə, bu ad onun mənşəyini, tarixi köklərini ifadə edən bir simvol rolunu oynaya bilər.
Digər tərəfdən, "xəta" sözünün "səhv", "yanlış", "qüsurlar" kimi mənaları nəzərə alınmaqla, "Xətayi" paradoksal bir məna da daşıya bilər. Şah İsmayıl kimi güclü bir hökmdar və eyni zamanda böyük bir şairin özünü "xəta törədən" adlandırması təvazökarlıq, özünü tənqid etmək, hətta ilahi qüdrət qarşısında acizliyini etiraf etmək kimi fəlsəfi bir düşüncəni ifadə edə bilər. Bu, onun insanlıq halına və kamilliyə doğru davamlı axtarışını simvolizə edə bilər.
Üçüncü bir perspektivdən, "Xətayi" adı, Şah İsmayılın əsərlərindəki dərin duyğuların, mürəkkəb düşüncələrin və bəzən münaqişəli məqamların ifadəsi olaraq qəbul edilə bilər. Onun şerləri sevgi, vətən sevgisi, döyüş, məğlubiyyət, və ümumiyyətlə insan həyatının çoxcəhətliliyini əks etdirir. Bu baxımdan "Xətayi" adı, şairin daxili aləminin dərinliyinə, emosional zənginliyinə işarə edir.
Nəticə olaraq, "Xətayi" adı sadəcə bir təxəllüs deyil, tarixi, fəlsəfi və ədəbi mənaların qarışığı olan, Şah İsmayılın şəxsiyyətinin və yaradıcılığının mürəkkəbliyini tam əks etdirən bir simvoldur. Bu adı anlamaq onun həyatını, əsərlərini və tarixi kontekstini dərinliklə araşdırmağı tələb edir.