Maarifə adı, qədim və zəngin mənası ilə dilimizdə xüsusi bir yer tutur. Sadəcə "əldə edilən təhsil, savad, bilik" kimi qısa bir tərif, bu adın gerçək dərinliyini əks etdirmir. Maarifə, passiv bir bilik yığımı deyil, əksinə, insanın özünü tanıma, dünyanı anlama və həyatda öz yerini tapma yolunda keçdiyi aydınlanma, fəhm və həqiqəti axtarma prosesidir.
Bu proses təkcə formal təhsildən kənara çıxaraq, həyat təcrübəsi, müşahidələr, oxumalar, düşüncə və mühakimələr nəticəsində əldə edilən bütün bilikləri, bacarıqları və dəyərləri özündə birləşdirir. Maarifəli insan sadəcə faktları bilən deyil, onları təhlil edərək, müqayisə edərək və məntiqi əlaqələr quraraq yeni nəticələr əldə edən, tənqidi düşünmə qabiliyyətinə malik bir şəxsiyyətdir.
Tarix boyu, maarifə hər zaman cəmiyyətin inkişafının mühüm amili olub. Maariflənmiş insanlar, yeniliklərə açıq, dəyişikliklərə uyğunlaşa bilən və öz cəmiyyətlərinə müsbət töhfələr verə bilən şəxslərdir. Onlar cəhalətin qaranlığından çıxaraq, həqiqəti və ədaləti axtarır, insanlığa xidmət edən məqsədlərə can atırlar. Bu baxımdan, Maarifə adı, yalnız bir ad deyil, həm də bir idealdır, bir məqsəddir.
Ona görə də, Maarifə adının mənası genişləndirilib, daha dəqiq və əhatəli şəkildə "aydınlıq, fəhm, həqiqətin axtarışı, özünü inkişaf etdirmə, tənqidi düşünmə, bilik və bacarıqların inteqrasiyası, cəmiyyətə töhfə vermək istəyi" kimi ifadə edilə bilər. Bu, sadəcə bir ad deyil, bir həyat fəlsəfəsidir.