Millət anlayışı, sadəcə insanların bir araya gəlməsi ilə yaranan bir qruplaşmadan xeyli mürəkkəb və çoxşaxəli bir sosial fenomendir. Tarix boyu formalaşan bu birlik, ümumi dil, məskunlaşdıqları ərazi, iqtisadi fəaliyyətləri və paylaşdıqları mədəniyyət, ənənələr, adət-ənənələr və psixoloji xüsusiyyətlər kimi bir sıra amillərin qarşılıqlı təsiri nəticəsində meydana gəlir.
Dil, millətin əsas təməl daşlarından biridir. Ortak dil, insanların bir-biri ilə ünsiyyət qurmasını, mədəniyyətlərini və dəyərlərini paylaşmasını, nəsildən-nəslə keçən bilikləri ötürməsini təmin edir. Ərazi, millətin coğrafi məkanını müəyyənləşdirir və onun təbii ehtiyatlarından, iqlimindən və digər ətraf mühit amillərindən asılılığını göstərir. Bu ərazi, həm də millətin tarixi yaddaşının, mədəni irsi və özünüifadəsinin formalaşmasında mühüm rol oynayır.
İqtisadi həyat, millətin mövcudluğunu və inkişafını təmin edən vacib amillərdən biridir. Ümumi iqtisadi fəaliyyətlər, əmək bölgüsü, ticarət əlaqələri və iqtisadi sistemlər millətin birliyini gücləndirir və sosial quruluşuna təsir göstərir. Bundan əlavə, paylaşılmış psixoloji ümumilik, millətin mənsubiyyət hissini, milli şüuru, kollektiv yaddaşını və özünəməxsusluğunu formalaşdırır. Bu, ümumi tarixi hadisələrə, qəhrəmanlara, simvollara və dəyərlərə verilən qiymətlərdə özünü göstərir.
Millət, statik bir qurum deyil, daim dəyişən və inkişaf edən bir varlıqdır. Tarixi proseslər, miqrasiyalar, sosial-siyasi dəyişikliklər və qloballaşma kimi amillər millətin xarakterini və tərkibini təsir edə bilir. Lakin bu dəyişikliklərə baxmayaraq, millətin özünəməxsusluğu və davamlılığı əsasən ümumi dil, mədəniyyət, tarix və yaddaş vasitəsilə qorunub saxlanılır. Beləliklə, millət, sadə bir insan qruplaşması deyil, tarixin, coğrafiyanın, iqtisadiyyatın və psixologiyanın qarşılıqlı təsiri nəticəsində meydana gələn, zaman keçdikcə dəyişən, lakin öz əsas xüsusiyyətlərini qoruyan mürəkkəb bir sosial-mədəni fenomendir.