Nəcəf adı, İslam aləmində müqəddəs sayılan və İraqın cənubunda yerləşən şəhərin adından götürülmüşdür. Bu şəhərin əhəmiyyəti, əsasən, İslamın dördüncü xəlifəsi, Peyğəmbər Məhəmmədin (s.ə.s) əmisi oğlu və kürəkəni olan Həzrət Əlinin (ə) burada dəfn olunması ilə bağlıdır.
Tarixi mənbələr göstərir ki, Nəcəf adı “Məşhəd Əli” (“Əlinin dəfn olunduğu yer”) ifadəsindən törəmişdir. Lakin “Nəcəf” sözünün özü də müxtəlif dillərdə müxtəlif mənalar daşıyır. Bəzi tədqiqatçılar “Nəcəf” sözünün ərəbcə “Nəcəf əl-Əşrəf” (“Əşrəfin qazandığı yer” və ya “Ən yüksək yer”) ifadəsindən əmələ gəldiyini irəli sürürlər. Bu, Həzrət Əlinin (ə) məqamının və bu şəhərin müqəddəsliyinin ifadəsidir.
Əlavə olaraq, Nəcəf şəhərinin Məkkə və Mədinə arasında strateji mövqeyi də onun adının tarixi kontekstində nəzərə alınmalıdır. Bu mövqe, həm ziyarət üçün gələn müsəlmanlar, həm də ticarət yolları üçün əhəmiyyətli olmuşdur. Beləliklə, Nəcəf adı, təkcə Həzrət Əlinin (ə) türbəsinə görə deyil, həm də coğrafi mövqeyi və tarixi əhəmiyyəti ilə bağlı olaraq da əhəmiyyət kəsb edir.
Nəticə olaraq, Nəcəf adı sadəcə bir coğrafi ad deyil, dərin dini və tarixi məna daşıyan, Həzrət Əli (ə) ilə bağlı müqəddəsliyi, strateji coğrafi mövqeyi və zəngin tarixi keçmişi ilə xarakterizə olunan bir şəhərin adını əks etdirir.