Noğay adı, tarixin dərinliklərindən gələn və qüdrətli bir keçmişi əks etdirən bir addır. XIII əsrdə Qızıl Orda dövrünün nüfuzlu sərkərdələrindən biri olan Noğayın adından törəyən bu ad, sadəcə bir isimdən daha çoxdur; o, bir tarixdir, bir mədəniyyətdir, bir kimlikdir.
Noğaylar, türk mənşəli bir xalq olaraq, əsrlər boyu öz mədəniyyət və ənənələrini qoruyub saxlamış, tarixin çətin sınaqlarından keçərək bu günə qədər varlığını davam etdirmişdir. Onların adı, güclü və müstəqil bir xalqın simvoludur; bu ad, şücaət, cəsarət və mübarizə ruhunun təcəssümüdür.
Hazırda əsasən Dağıstan və Çeçenistan kimi bölgələrdə yaşayan təxminən 70 min Noğay, öz dillərini, adət-ənənələrini və mədəniyyətini qoruyub saxlamaqda davam edir. Onların varlığı, türk dünyasının zənginliyinə və müxtəlifliyinə dəyərli bir töhfədir. Noğay adı, sadəcə bir soyadı deyil, əsrlər boyu davam edən bir tarixin, qüvvətli bir kimliyin, özünəməxsus bir mədəniyyətin simvoludur.
Noğay adının mənasını yalnız bir türk tayfasının adı ilə məhdudlaşdırmaq, onun zəngin mənasını tam əks etdirmir. Bu ad, tarixi, mədəni və etnik bir varlığın adıdır; o, min illərin sınaqlarından keçmiş bir xalqın möhkəmliyini və davamlılığını təcəssüm etdirir.