Şaman adı, Şimal yarımkürəsinin müxtəlif xalqlarının mədəniyyətlərində əhəmiyyətli bir yer tutan, ruhani lider və sehrbazı ifadə edir. Sadəcə "sehrbaz", "ovsunçu" və ya "cadıgər" kimi təriflərlə məhdudlaşdırmaq, şamanlığın zənginliyinə və mürəkkəbliyinə haqsızlıq olar.
Şamanlar, dünyanın görünən və görünməyən qüvvələri arasında vasitəçilik edən, ruhani aləmlərlə əlaqə qura bilən şəxslərdir. Onlar yalnız sehr və ovsunla məşğul olmur, eyni zamanda müalicə, qəbilənin rifahı, proqnozlaşdırma və ruhlarla ünsiyyət kimi geniş spektrli funksiyaları yerinə yetirirlər. Qədim şamanlar, xəstəliklərin səbəbini müəyyənləşdirmək, ruhları sakitləşdirmək, pis ruhları qovmaq və bədbəxtliyi dəf etmək üçün transa düşərək ruhani səyahətlərə çıxardılar.
Şamanlığın mahiyyəti, maddə və ruh aləmləri arasında mövcud olan qeyri-adi qabiliyyətə söykənir. Bu qabiliyyət, xüsusi təlimlər, ritual və ayinlər vasitəsilə əldə edilir. Şamanlar, müəyyən bitkilərdən, heyvanlardan və ya minerallardan istifadə edərək trans vəziyyətinə keçə və ruhani aləmlə əlaqə qura bilirlər. Onların sehrləri, əslində, dərin ruhani biliklərə, təcrübəyə və təbiətlə olan sıx əlaqəyə əsaslanır.
Müxtəlif şimal xalqlarında şamanlıq fərqli adlar və təfərrüatlarla olsa da, əsas mahiyyətini qoruyub saxlayır. Sibir xalqları, eskimoslar, amerikalılar və digər xalqlarda şamanlıq mədəniyyətinin əsas hissəsi olaraq qalmaqdadır və tarixin dərinliklərindən günümüzə qədər öz əhəmiyyətini qoruyub saxlayır. Onların rolu, sadəcə sehrbazlıqla məhdudlaşmır; onlar həm də icmaların müdrikləri, ruhani liderləri və məsləhətçiləridir.