Şirvanə adı, qədim və zəngin bir tarixə malik olan Azərbaycanın Şirvan torpağı ilə sıx bağlıdır. Bu ad sadəcə bir coğrafi ərazinin adı deyil, əsrlər boyu formalaşmış mədəniyyətin, tarixin və xalqın simvoludur. Şirvan, qədim Qafqaz Albaniyasının ərazisində yerləşən və özünəməxsus mədəniyyəti, dili və ənənələri ilə seçilən bir bölgə olub.
Adın mənşəyi haqqında müxtəlif nəzəriyyələr mövcuddur. Ən geniş yayılmış versiya Şirvan adının Qafqaz Albaniyasında yaşamış tayfalardan birinin adından törədiyini irəli sürür. Bəzi tədqiqatçılar bu tayfanın adı ilə ərazinin adının eyni kökdən gəldiyini və "şir" sözü ilə əlaqəli olduğunu düşünürlər. Bu fikrə əsasən, "şir" gücü, cəsarəti və qüdrəti təmsil edir və Şirvan əhalisinin bu keyfiyyətlərlə seçildiyini göstərir.
Başqa bir nəzəriyyəyə görə isə, "Şirvan" adı fars dilindən götürülüb və "şir" (şir) və "van" (yer, məkan) sözlərindən əmələ gəlib. Bu halda, ad "şirlərin vətəni" mənasını verir. Bu versiya Şirvanın coğrafi mövqeyi və fauna ilə də əlaqələndirilə bilər. Əslində, ərazinin tarixən zəngin heyvanat aləminə malik olması bu ehtimalı gücləndirir.
Hər iki nəzəriyyə də öz əsaslandırılmasına malikdir və adın tam mənşəyini müəyyənləşdirmək üçün əlavə tədqiqatlar tələb olunur. Lakin bir şey açıqdır ki, Şirvanə adı sadəcə bir ad deyil, əsrlərin tarixini, zəngin mədəni irsini və güclü bir kimliyi özündə əks etdirən bir simvoldur. Bu ad, keçmişin əzəmətini, mübarizəsini və qürurunu gələcək nəsillərə miras qoyan dəyərli bir varlıqdır.