Bayat: köhnəlmiş, təzəliyini itirmiş, qurumuş, dadı və ya keyfiyyəti dəyişmiş deməkdir. Əsasən çörək, yemək və digər qida məhsulları üçün işlədilir, lakin məcazi mənada da istifadə oluna bilər.
Antonimlər:
Təzə
Təzə sözü bayat sözünün əsas antonimidir. "Təzə" sözü yeni hazırlanmış, yeni yığılmış, yeni alınmış, köhnəlməmiş, dadlı və keyfiyyətli deməkdir. Həm konkret (məsələn, təzə çörək, təzə meyvə), həm də abstrakt (məsələn, təzə xəbər, təzə fikirlər) mənalarda istifadə olunur. "Bayat" və "təzə" antonimləri əsasən məişət dilində, aşpazlıqda və qida məhsullarının təsvirində geniş istifadə olunur.
Sonra anam dedi ki, iki tikə çörəyimiz qalıb, özü də bayatdır, isti çörək al, atan gəlib təzə çörək yesin (M.İbrahimov).
İsti
Bəzi kontekstlərdə, xüsusilə çörək üçün, isti sözü də bayat sözünün antonimi kimi çıxış edə bilər. İsti çörək təzə bişmiş, hələ isti olan çörək deməkdir. Bu antonimlik əsasən dad və temperatur əlamətlərinə əsaslanır. Məsələn, "bayat çörək" və "isti çörək" ifadələri bir-birinin əksini ifadə edir. Bu antonim cütü əsasən məişət dilində istifadə olunur.
Sərin
Bəzi hallarda, məsələn, süd və ya digər maye məhsullar üçün, sərin sözü bayat sözünün antonimi kimi işlədilə bilər. Bayat süd, artıq keyfiyyətini itirmiş, qatılaşmış süd olarkən, sərin süd təzə, soyuq saxlanılmış süd deməkdir. Bu antonim cütü əsasən qida məhsullarının təsvirində istifadə olunur.