Dik sözü əsasən hündürlüyü, şaquliliyi ifadə edir. Müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalarda işlənə bilir. Həm fiziki obyektlərə, həm də məcazi mənalarda istifadə oluna bilər.
Antonimlər:
Düz
“Düz” antonimi “dik” sözünün şaquli, yüksək olma xüsusiyyətinin əksini ifadə edir. “Düz” üfüqi və ya yastı səthi bildirir. Həm fiziki (məsələn, düz yol, düz səth), həm də məcazi (məsələn, düz danışmaq, düz yol tapmaq) mənalarda işlənir. Geometriyada “düz xətt” kimi istifadə olunur. Məişətdə, texnikada, riyaziyyatda və digər sahələrdə geniş yayılmışdır.
Düz yol gedib, düz danışmaq lazımdır.
Əyri
“Əyri” antonimi “dik” sözünün düz xəttdən sapma, əyilmə xüsusiyyətinə zidd məna daşıyır. “Əyri” əsasən əyilmiş, qıvrım, bükülmüş formada olan obyektləri ifadə edir. Həm fiziki (məsələn, əyri yol, əyri ağac), həm də məcazi (məsələn, əyri-üyrü danışmaq) mənalarda işlənir. Həndəsədə, fizikada və digər elmi sahələrdə istifadə olunur.
O, əyri-üyrü yollardan keçərək məqsədinə çatdı.
Yatmış
“Yatmış” antonimi “dik” sözünün şaquli vəziyyətini ifadə edən mənasının əksini ifadə edir. “Yatmış” üfüqi vəziyyətdə olan obyektlər üçün istifadə olunur. Əsasən fiziki mənada işlənir (məsələn, yatmış ağac, yatmış yol). Məcazi mənada az istifadə olunur.
Qəza nəticəsində maşın yolun kənarında yatmış vəziyyətdə qaldı.
Dərə
“Dərə” antonimi “dik” sözünün yüksəklik mənasını əks etdirən bir coğrafi termindir. “Dik” yüksəklik, hündürlük ifadə edərkən, “dərə” aşağı düşmə, çökəklik, dərinlik anlamını verir. Coğrafiyada və ədəbiyyatda istifadə olunur.
Dərələrdən və çaylardan duman qalxırdı.